Η στρατηγική μας από το 1974 δεν απέδωσε – Πρέπει να καταστούμε γεωπολιτικά ζωτικός παίκτης

Η Ευρώπη πλήρωσε ακριβό τίμημα στη συμφωνία με τον Τραμπ

Τι σημαίνει η δημιουργία θαλάσσιων πάρκων

«Κάθε χρόνο πραγματοποιείται μια ετήσια σύνοδος, που γίνεται από κράτος σε κράτος για τους ωκεανούς και τις θάλασσες. Πέρυσι αυτή η σύνοδος έγινε στην Ελλάδα και η χώρα μας είχε δεσμευθεί ότι θα φτιάξει δύο θαλάσσια πάρκα προστασίας της θαλάσσια ζωής.

Βάσει των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχουμε αναλάβει την υποχρέωση ώστε το 2030 να έχουμε το 1/3 των θαλασσών που βρίσκονται υπό την άμεση κυριαρχία μας, υπό καθεστώς προστασίας. Σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν, ανακοινώθηκαν τώρα, βγήκαν σε δημόσια διαβούλευση, δύο θαλάσσια πάρκα, ένα στο Ιόνιο και ένα στο Αιγαίο, στα οποία θα υπάρχουν ειδικοί περιβαλλοντικοί κανόνες. Μεταξύ αυτών θα απαγορεύεται και αυτό είναι πολύ βασικό, η μηχανότρατα. Είναι κάτι πολύ βασικό, διότι η μηχανότρατα σέρνει από πίσω της ένα εργαλείο το οποίο πηγαίνει κατά μήκος στον βυθό και διαλύει τον βυθό. Διαλύει ότι υπάρχει και δεν υπάρχει στον βυθό, όπου εκεί το πιο σημαντικό πράγμα που υπάρχει για την ανθρωπότητα είναι οι λεγόμενες ποσειδωνίες, φύκια τα οποία είναι πηγή ζωής για εκατομμύρια θαλάσσιους οργανισμούς.

Σε αυτά τα θαλάσσια πάρκα δεν περιλαμβάνονται τεμάχια που έχουν δοθεί προς έρευνα ή εκμετάλλευση. Εντός των θαλασσίων πάρκων δεν θα υπάρχει δυνατότητα έρευνας ή εξόρυξης υδρογονανθράκων. Θαλάσσια έρευνα θα επιτρέπεται να γίνεται, όχι όμως για υδρογονάνθρακες.

Σε περιβαλλοντικό επίπεδο η σημασία των πάρκων είναι πολύ μεγάλη. Θα σας θέσω το ακραίο παράδειγμα της Γυάρου. Στο νησί αυτό έχει απαγορευτεί εντελώς το ψάρεμα. Δεν είναι αυτή η περίπτωση των θαλασσιών πάρκων. Στη Γιάρο όπου έχει απαγορευτεί εντελώς το ψάρεμα, έχει αναζωογονηθεί όλος ο θαλάσσιος πλούτος της περιοχής. Για τα δύο νέα θαλάσσια πάρκα δεν θα υπάρχει απόλυτη απαγόρευση ψαρέματος. Οι ακριβείς όροι θα ανακοινωθούν μετά τον Σεπτέμβριο, αφού τελειώσει η δημόσια διαβούλευση. Αλλά θα απαγορεύονται ακραίες μορφές, όπως είναι το ψάρεμα με μηχανότρατα.

Το θαλάσσιο πάρκο του Αιγαίου σαφώς και έχει γεωπολιτική σημασία. Στο Αιγαίο περιλαμβάνονται ανατολικά της Αμοργού τέσσερις νησίδες. Μεταξύ αυτών οι δύο μεγαλύτερες, είναι η Κίναρος και τα Λέβιθα, τα οποία είναι μάλιστα εγκαταλειμμένα και κατά τους Τούρκους θεωρούνται γκρίζες ζώνες κυριαρχίας. Θεωρούν ότι αυτά τα νησιά δεν μας ανήκουν και κατά καιρούς στέλνουν διάφορα μηνύματα. Ελάτε να συζητήσουμε να δούμε σε ποιον ανήκουν και άλλα τέτοια… Το γεγονός ότι η Ελλάδα τα περιέλαβε, ενόχλησε την Τουρκία για τρεις λόγους.

Ο πρώτος είναι ότι αποδεικνύει η χώρα μας ότι ασκεί κυριαρχία. Ο δεύτερος λόγος είναι διότι η Τουρκία θέλει οτιδήποτε γίνεται στο Αιγαίο να περνά και από τη δική της σύμφωνη γνώμη και αυτό δεν πέρασε. Και ο τρίτος λόγος είναι ότι η Τουρκία κατά βάση, και αυτό είναι το μεγάλο, θέλει να παραμείνουν τα πράγματα παγωμένα όπως ήταν το 1974. Οτιδήποτε ανατρέπει αυτή την κατάσταση την ενοχλεί.

Ας περιμένουμε να δούμε τι θα κάνουν οι Τούρκοι σχετικά με τα δικά τους θαλάσσια πάρκα που θέλουν να δημιουργήσουν. Η εκτίμηση μου είναι ότι θα το αποφύγουν, αποκλείεται να πάνε στη μέση του Αιγαίου. Θα προσπαθήσουν να προκαλέσουν με άλλον τρόπο, περιλαμβάνοντας κάποιες νησίδες ή βράχους που βρίσκονται κατά μήκος των τουρκικών ακτών.

Η πρόσφατη συμφωνία μεταξύ Ευρώπης και Ντόναλντ Τραμπ, έχει πολύ βαρύ τίμημα για την Ευρώπη.  Προκειμένου να αποφύγουμε υψηλότερους δασμούς, μπαίνουμε σε μια διαδικασία στην οποία η Ευρώπη αναλαμβάνει υπέρμετρα βάρη, να αγοράσει προϊόντα από την Αμερική, συμφωνεί στο να υπάρχει αύξηση των δασμών, δηλαδή να μπουν 15% επιπλέον δασμοί. Κατά τη γνώμη μου είναι μια νίκη του Τραμπ και μια περιορισμένης εκτάσεως ήττα της Ευρώπης. Αντί δηλαδή για δασμό 30%, θα έχει 15%. Είναι πιο υψηλός από ότι ήταν του Ηνωμένου Βασιλείου που ήταν 10%.

Η Αμερική είχε επιβάλει παγκόσμιο δασμό 25% σε όλα τα προϊόντα που έρχονται από το εξωτερικό. Έλεγε ότι για την Ευρώπη θα της επέβαλε δασμούς 30%. Τώρα θα είναι 15% και εμείς σε αντάλλαγμα, δίνουμε τη δυνατότητα στην Αμερική να εξάγει σε εμάς με μηδενικό δασμό. Το βασικό επίσης είναι, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα επενδύσει στην Αμερική 600 δισεκατομμύρια δολάρια στο επόμενο χρονικό διάστημα, συμπεριλαμβανομένου και στρατιωτικού εξοπλισμού. Για να αποφύγεις το πολύ χειρότερο, παίρνεις κάτι που είναι μέτρια κακό.

Θεωρώ ότι έχουμε σοβαρό πρόβλημα, όχι τώρα, εδώ και πολλά χρόνια, στην πολιτική μας, στη στρατηγική που ακολουθούμε έναντι της Τουρκίας. Μετά το 1974, από το 1975 και μετά, υιοθετήσαμε μια στρατηγική έναντι της Τουρκίας. Δεν καθίσαμε ποτέ γύρω από ένα τραπέζι, να συζητήσουμε σοβαρά τι θα κάνουμε. Αυτή ήταν η δική μας αντίδραση στις πρωτοβουλίες της Τουρκίας.

Πρέπει να στοχεύεις κάπου. Ή ιδανικά να επιλύσεις τα προβλήματα που έχεις με την Τουρκία ή να σταματήσεις την Τουρκία ή να την περιορίςεις.

Στο μέτωπο της Κύπρου δεν υπάρχει κάποια ανατροπή. Δεν επιλύσαμε το πρόβλημα.
Στο μέτωπο της Ελλάδας η Τουρκία όχι μόνο δεν έχει σταματήσει, αλλά έχει αφηνιάσει.
Ξεκίνησε με αμφισβήτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων και ορίων ζωνών διοικητικών αρμοδιοτήτων όπως το F.I.R. και αυτά την περίοδο 1974-1978, προχώρησε σε αμφισβήτηση μικρών νησιών του Αιγαίου το 1996 και τώρα αμφισβητεί και μεγάλα νησιά του Αιγαίου. Διακινεί χάρτες της γαλάζιας πατρίδας που εμφανίζουν το μισό Αιγαίο δικό της, προχώρησε σε μια εξωφρενική συμφωνία το 2019 με τη Λιβύη, που παραβιάζει και το δίκαιο της θάλασσας και τη γεωγραφία και τη λογική. Το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας, προσπάθησε να αποσταθεροποιήσει πολιτικά την χώρα με μαζική εισροή μεταναστών. Επομένως, η στρατηγική που έχουμε ακολουθήσει από το 1974 και μετά, δεν έχει επιτύχει.

Χρειαζόμαστε επειγόντως νέα στρατηγική, που θα μας καθοδηγήσει στις επόμενες δεκαετίες για να αντιμετωπίσουμε έναν πολύ πιο επικίνδυνο αντίπαλο από ότι ήταν το 1974. Αυτό πιστεύω είναι το κρίσιμο σημείο και από εκεί και πέρα να έχουμε κατά νου πού θέλουμε να πάμε. Για να μπορέσουμε να σταθούμε με αξιώσεις απέναντι στον τουρκικό επεκτατισμό και να ανατρέψουμε την τουρκική πολιτική εις βάρος του ελληνισμού, πρέπει να καταστούμε γεωπολιτικά ζωτικός παίκτης. Δηλαδή να είμαστε ο κύριος παράγοντας γεωπολιτικής σταθερότητας και ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή μας. Σε ανατολική Μεσόγειο, Βαλκάνια, Εύξεινο Πόντο. Να ασκούμε επιρροή πέραν των συνόρων μας και να γίνουμε ο βασικός συνομιλητής της Δύσης και των μεγάλων δυνάμεων για τις εξελίξεις αυτής της περιοχής.»