«Εγώ ο αδελφός του Διονύσιου Σολωμού» του Άγγελου Πυριόχου – O Θοδωρής Καμπίτσης υποδύεται τον Ιωάννη Λεονταράκη…
Πα 11/08/2023
«Το 1927 εκδίδεται και κυκλοφορεί ένα βιβλίο με τον τίτλο «Ο άγνωστος Σολωμός» με συγγραφέα τον Ζακυνθινό δημοσιογράφο και ιστορικό Κ.Καιροφύλα, ο οποίος αντλεί τις πληροφορίες του για την ιδιωτική ζωή του Διονυσίου Σολωμού άμεσα από αφηγήσεις της δεύτερης συζύγου του Δημητρίου Σολωμού και θείας του Ελένης Σολωμού Κοκκίδη, και από δικογραφίες που βρίσκονταν τότε στο αρχειοφυλακείο Ζακύνθου και που δυστυχώς καταστράφηκαν με τους σεισμούς του 1953, όπως και ο υπόλοιπος αρχειακός θησαυρός της Ζακύνθου. Το περιεχόμενο του βιβλίου προκάλεσε σεισμό και θεωρήθηκε βλάσφημο για τους σολωμιστές. Ήταν όμως η πικρή αλήθεια.
Στο Κηποθέατρο Αυριακός ανεβαίνει το μονόπρακτο θεατρικό έργο του Άγγελου Πυριόχου «Εγώ ο αδελφός του Διονύσιου Σολωμού» συγκείμενο από 4.700 λέξεις. Οι θεατές που σπεύδουν να παρακολουθήσουν την παράσταση έχουν την εντύπωση ότι θα δουν τον Δημήτριο Σολωμό, αμφιθαλή αδελφό του Διονυσίου Σολωμού, παιδιά και οι δυο του Κόντε Νικολάου Σολωμού και της νεαρής υπηρέτριας Αγγελικής Νίκλη. Όμως, αντί του Δημητρίου στη σκηνή, εμφανίζεται ο ετεροθαλής ομομήτριος αδελφός του Διονυσίου Σολωμού, Ιωάννης Λεονταράκης. Το σκηνικό του οικογενειακού δράματος έχει πλέον στηθεί.
Ο πυρήνας της υπόθεσης είναι τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στις αίθουσες των Δικαστηρίων της Ζακύνθου και της Κέρκυρας, στη χρονική περίοδο 1833 έως 1838. Ο Ιωάννης Λεονταράκης με αγωγή του εναντίον των αδελφών Διονυσίου και Δημητρίου Σολωμού, ζητά από το δικαστήριο να αναγνωριστεί ότι είναι άκυρη η διαθήκη του Κόντε Νικολάου Σολωμού, με την οποία εγκατέστησε κληρονόμους του ουσιαστικά το νόμιμο γιο του Ροβέρτο Σολωμό και τα μοιχογενή παιδιά του Διονύσιο και Δημήτριο Σολωμό, που γεννήθηκαν όταν ο πατέρας τους ήταν έγγαμος με την Μαρνέττα Κάκνη και ότι ο ίδιος ήταν νόμιμο τέκνο του Νικολάου Σολωμού και κληρονόμος του, μαζί με τον Ροβέρτο Σολωμό.
Αντίθετα, οι αδελφοί Διονύσιος και Δημήτριος Σολωμός ζητούν με αγωγή τους από το δικαστήριο να παύσει ο Ιωάννης Λεονταράκης να χρησιμοποιεί το επίθετο Σολωμός. Για τη δικαστική έκβαση της υπόθεσης κρίσιμα είναι τρία γεγονότα που συνέβησαν το 1807 και συγκεκριμένα. Στις 27 Φεβρουαρίου ο Νικόλαος Σολωμός νυμφεύεται την Αγγελική Νίκλη και την επομένη ημέρα πεθαίνει. Στις 15 Αυγούστου με αδιαφανείς διαδικασίες και με πρωτοβουλία των επιτρόπων των ανηλίκων Διονυσίου και Δημητρίου Σολωμού, η Αγγελική Νίκλη παντρεύεται τον εραστή της Μανώλη Λεονταράκη, που είχε ένα μικρό κατάστημα στο ισόγειο του αρχοντικού Σολωμού. Τον Σεπτέμβρη η Αγγελική Νίκλη γεννά ένα γιο τον Ιωάννη Λεονταράκη, που όμως στην πράξη της βάπτισης, που έγινε τον Φεβρουάριο του 1808, δηλώθηκε ως χρόνος γέννησής του, η 25 Δεκέμβρη του 1807.
Στη δίκη ο Ιωάννης Λεονταράκης με τη συνδρομή της μάνας του Αγγελικής Νίκλη προσπαθεί να αποδείξει ότι είχε συλληφθεί από τον κόντε Νικόλαο Σολωμό, πριν τα θάνατό του βέβαια, και ήταν παιδί του. Αντίθετα, ο Διονύσιος και Δημήτριος Σολωμός με τους δικηγόρους τους και με μάρτυρες προσπαθούν να αποδείξουν, ότι ο πατέρας τους κόντες Νικόλαος Σολωμός, στα τελευταία 5 χρόνια της ζωής του, ήταν σωματικά ανίκανος για ζωτικές λειτουργίες και ιδιαίτερα αυτής της συνουσίας και κατά συνέπεια η μάνα τους είχε συνάψει ερωτικές σχέσεις με τον Εμμανουήλ Λεονταράκη (πατέρα του Ιωάννη), όταν ζούσε ο Νικόλαος Σολωμός και συνεπώς ήταν ανήθικη.
Οι σχετικές καταθέσεις των μαρτύρων στο Πρωτοδικείο Ζακύνθου ήταν τόσο άσεμνες και σοκαριστικές ώστε ο Κ. Καιροφύλας στο έργο του «Ο άγνωστος Σολωμός» συνειδητά δεν τις περιέλαβε για να μην εισέλθει σε οδυνηρές λεπτομέρειες, όπως ο ίδιος γράφει. Τελικά και το πρωτόδικο δικαστήριο και το Εφετείο και το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο της Κέρκυρας δέχονται σαν χρόνο γέννησης του Ιωάννη Λεονταράκη την 25-12-1807 δηλαδή πέραν των 300 ημερών από το θάνατο του Νικολάου Σολωμού και απορρίπτουν την αγωγή του Ιωάννη Λεονταράκη, ενώ δέχονται την αντίθετη αγωγή του Διονυσίου και Δημητρίου Σολωμού.
Ο Διονύσιος Σολωμός, ο οποίος υπεραγαπούσε τη μητέρα του Αγγελική Νίκλη εξοργίζεται από τη στάση της στο δικαστήριο και από τότε την αποστρέφεται. Η ψυχική του γαλήνη κλονίζεται και μέσα στην απέραντη μοναξιά του μοναδικός σύντροφος πλέον είναι το αλκοόλ. Στις 9-2-1857 ο Διονύσιος Σολωμός πεθαίνει, αφού τα δυο τελευταία χρόνια ζει απομονωμένος στο σπίτι του στην Κέρκυρα έχοντας αντιμετωπίσει από το 1851 σοβαρά προβλήματα υγείας με τρία εγκεφαλικά επεισόδια.
Το θεατρικό έργο του Άγγελου Πυριόχου είναι απόλυτα τεκμηριωμένο στις σχετικές συγγραφές που υπάρχουν για την ιδιωτική ζωή του Διονυσίου Σολωμού και ο Θοδωρής Καμπίτσης, υποδυόμενος τον Ιωάννη Λεονταράκη, κατορθώνει με την υποκριτική του ικανότητα, να μετασχηματίσει το λόγο σε δελεαστική εικόνα, κρατώντας αμείωτο το ενδιαφέρον του θεατή από την αρχή μέχρι το τέλος της παράστασης.»