Ενεργειακές κοινότητες, η χαμένη ευκαιρία που δεν υλοποιήθηκε ποτέ στη Ζάκυνθο
Δε 22/09/2025

Η Ζάκυνθος δεν μπορεί να λείπει από τη “Συμμαχία για την Ενεργειακή Δημοκρατία”.
Η μη κατοχύρωση της δημοτικής περιουσίας, συνιστά σοβαρή παράβαση καθήκοντος.
Τα έργα δεν φτιάχνονται με “κατόπιν ενεργειών” Βουλευτών.
«Όποιος έχει εργαστεί, έχει συμμετάσχει σε δραστηριότητες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και έχει δει την ουσία της λειτουργίας αυτού του θεσμού, δεν νομίζω ότι μπορεί εύκολα να αποδεσμευτεί από την ενασχόλησή του με αυτό το θέμα.
Με την έννοια ότι οι άνθρωποι που συμμετέχουν στα αυτοδιοικητικά πράγματα, πέρα από τις κομματικές τους ταυτότητες και τις ιδεολογίες τους, βάζουν μπροστά τα ζητήματα που αφορούν τις τοπικές κοινωνίες. Και αυτό είναι ένα ζήτημα που εμπνέει, ενώνει και μπορεί να δημιουργήσει προϋποθέσεις για τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών.
Υπάρχουν δύο θέματα τα οποία με ανησυχούν πάρα πολύ και τα παρακολουθώ στενά σε σχέση με τις εξελίξεις στα δημοτικά πράγματα. Νομίζω ότι πρέπει να υπάρξουν συντονισμένες κινήσεις τόσο από τον Δήμο όσο και από το Δημοτικό Συμβούλιο συνολικά. Και βεβαίως είναι ζητήματα που οφείλουν να απασχολήσουν την κοινωνία και τους πολίτες της Ζακύνθου.
Το πρώτο ζήτημα έχει να κάνει με τις Ενεργειακές Κοινότητες. Το 2018 υπήρξε μια νομοθετική πρωτοβουλία για την εναρμόνιση με τις Ευρωπαϊκές οδηγίες σχετικά με τη σύσταση Ενεργειακών Κοινοτήτων στην Ελλάδα, στις οποίες θα συμμετείχε και η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Θυμάμαι τότε ότι το Δημοτικό Συμβούλιο, παρά την αντίδραση του κ. Αρετάκη, είχε ομονοήσει και είχε ψηφίσει την απόφαση για τη σύσταση ενεργειακής κοινότητας στη Ζάκυνθο.
Δυστυχώς, η απόφαση αυτή δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Και σήμερα, το 2025, βρισκόμαστε σε μια κατάσταση όπου τα πράγματα έχουν δυσκολέψει. Υπάρχει ασφυκτική πίεση στους οικογενειακούς Προϋπολογισμούς, όχι μόνο στη Ζάκυνθο αλλά πανελλαδικά. Αυτό καθιστά επιτακτική την ανάγκη οι Δήμοι να προχωρήσουν στη δημιουργία Ενεργειακών Κοινοτήτων.
Οι Ενεργειακές Κοινότητες είναι Συνεταιρισμοί κοινωνικών φορέων που μπαίνουν στη διαδικασία της αυτοπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Μια τέτοια διαδικασία είναι δημοκρατική, συμμετοχική και οδηγεί στη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα, στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης. Οι πολίτες, ο Δήμος, οι Σχολικές Επιτροπές, οι Συνεταιρισμοί και η Περιφέρεια μπορούν να συμβάλλουν στην αυτοπαραγωγή ενέργειας μέσω φωτοβολταϊκών, αιολικών ή άλλων πηγών, μειώνοντας το κόστος κατανάλωσης και προσφέροντας άμεσο όφελος στους πολίτες.
Παρά τις δυνατότητες αυτές, τίποτα δεν προχώρησε. Θεωρώ όμως ότι στη Ζάκυνθο υπάρχει ακόμη η δυνατότητα να επανέλθει αυτό το σχέδιο, ιδίως επειδή η περιοχή μας πιέζεται χωροταξικά και από σχέδια εξορύξεων ορυκτών καυσίμων. Στο μεταξύ, έχουν υπάρξει θετικά παραδείγματα. Ο Δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας, δημιούργησε την Ενεργειακή Κοινότητα Πολιτών «ΦΑΕΘΩΝ». Αρχικά συμμετείχαν 8 Δήμοι. Σήμερα ο αριθμός έχει φτάσει στους 60, μέσα από τη «Συμμαχία για την Ενεργειακή Δημοκρατία».
Η πανελλαδική αυτή πρωτοβουλία δείχνει τη βούληση να δοθεί χώρος στην Αυτοδιοίκηση για την παραγωγή ενέργειας. Ωστόσο, όπως κατήγγειλε και ο αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, Δήμαρχος Αγρινίου κ. Παπαναστασίου, το κράτος ευνοεί τις ιδιωτικές εταιρείες, δίνοντάς τους προτεραιότητα στη χρηματοδότηση, ενώ στην Ευρώπη οι ενεργειακές κοινότητες των ΟΤΑ παράγουν έως και το 60% της ενέργειας. Αυτό σημαίνει ότι οι δημότες σε πολλές χώρες απολαμβάνουν φθηνό ρεύμα σε δημόσιους χώρους και σπίτια, κάτι που θα μπορούσε να γίνει και εδώ.
Ήδη υπάρχει ψήφισμα της Συμμαχίας, το οποίο πρέπει να συζητηθεί στο Δημοτικό Συμβούλιο. Ο Δήμος μας, στηριζόμενος και στην απόφαση που είχε ληφθεί το 2019, οφείλει να κινηθεί άμεσα στη σύσταση Ενεργειακής Κοινότητας και στη συμμετοχή στη Συμμαχία, ώστε να μη μείνει πίσω.
Το δεύτερο ζήτημα για το οποίο θα ήθελα να αναφερθώ, είναι εξίσου σοβαρό. Αφορά την υπόθεση της «PIMANA», η οποία προσδοκά να ολοκληρώσει την αγοραπωλησία στην ορεινή Ζάκυνθο και να πραγματοποιήσει επενδύσεις, δίνοντας ανταποδοτικά οφέλη στον Δήμο. Η εταιρεία βρίσκεται ήδη σε επαφή με τοπικούς παράγοντες, ιδιώτες και πιθανόν με φερόμενους ιδιοκτήτες που σχετίζονται με την Εκκλησιαστική περιουσία. Εδώ πρέπει να τονιστεί ότι η μη κατοχύρωση της δημοτικής περιουσίας, όπως είχε αποφασιστεί από τα Δημοτικά Συμβούλια στο παρελθόν, συνιστά σοβαρή παράβαση καθήκοντος.
Η υπόθεση αυτή δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με κινηματικές φωνές ή αντιδράσεις, αλλά ως αστική διαφορά. Ο Δήμος πρέπει να προχωρήσει στην πλήρη καταχώρηση της δημοτικής περιουσίας στο Κτηματολόγιο. Υπάρχει ήδη αναλυτική καταγραφή από τον κ. Τουρκάκη, που σήμερα είναι και πρόεδρος της ΔΕΥΑΖ. Υπάρχει επίσης η παρέμβαση που είχε γίνει στο Δικαστήριο πριν το 2014, σχετικά με το συμβόλαιο μεταβίβασης της επίμαχης περιουσίας.
Σχετικά με άλλα ζητήματα, ο Δήμος είναι ο μόνος φορέας που μπορεί να εξασφαλίσει την ομαλή συνέχεια των δραστηριοτήτων και την ανάπτυξη των επιχειρηματικών προοπτικών στην περιοχή. Γνωρίζω τα τεχνικά ζητήματα και τις δυσκολίες, αλλά πιστεύω ότι ζητήματα όπως το master plan για το νερό και την αποχέτευση πρέπει να προχωρήσουν με πολύ ταχύτερα βήματα.
Στην Τοπική Αυτοδιοίκηση η χρηματοδότηση δεν μπορεί να γίνεται μέσω Βουλευτών ή Υπουργών. Πρέπει να υπάρχουν προγράμματα στα οποία οι Δήμοι, με ώριμες μελέτες, θα διεκδικούν χρηματοδότηση τόσο από Ευρωπαϊκά κονδύλια, όσο και από τον κρατικό Προϋπολογισμό. Μόνο τότε κατοχυρώνεται η αυτονομία της Αυτοδιοίκησης και εξασφαλίζονται σωστά αποτελέσματα. Δεν μπορεί να γίνονται μεγάλα έργα, όπως οι βιολογικοί καθαρισμοί, «κατόπιν ενεργειών» κάποιου Βουλευτή.»