• Εντός των πάρκων δεν θα γίνουν έρευνες για υδρογονάνθρακες

«Έγινε μια πολύ σημαντική ανακοίνωση από τον Πρωθυπουργό και αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε διαβούλευση ο σχεδιασμός της Ελλάδας για τα δύο μεγάλα εθνικά θαλάσσια πάρκα, ένα στο Ιόνιο και ένα στο Αιγαίο. Έρχεται αυτή η πρωτοβουλία να ανταποκριθεί στις διεθνείς και Ευρωπαϊκές δεσμεύσεις της χώρας, για την εκπλήρωση του στόχου 30×30, δηλαδή της προστασίας τουλάχιστον του 30% των θαλασσών μας έως το 2030.

Η Ελλάδα, τέσσερα χρόνια πριν, όχι το 2030 αλλά το 2026, έρχεται να προστατεύσει το 36,5% του θαλασσίου περιβάλλοντος. Έχουμε λοιπόν με αυτή την ανακοίνωση και σε λίγους μήνες, την έγκαιρη υλοποίηση των διεθνών και Ευρωπαϊκών μας δεσμεύσεων, σε ποσοστό του θαλασσίου περιβάλλοντος, ακόμα μεγαλύτερο και από τον μέσο όρο. Με αυτή την ανακοίνωση η Ελλάδα βρίσκεται στην πέμπτη θέση Ευρωπαϊκά, σε σχέση με την προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος.

Σε ότι αφορά τα θαλάσσια πάρκα, πρέπει να πούμε ότι αυτό το οποίο έχει τραβήξει το ενδιαφέρον των διεθνών εταίρων μας είναι και ο περιορισμός του ψαρέματος βυθού, το οποίο είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικό για την βιοποικιλότητα.

Η Ζάκυνθος δίνει το παράδειγμα ως προς τον σχεδιασμό και τη λειτουργία των θαλασσίων πάρκων. Άλλωστε λειτουργεί θαλάσσιο πάρκο στη Ζάκυνθο όλα αυτά τα χρόνια υπό την ηγεσία του ΟΦΥΠΕΚΑ και ακριβώς όπως στη Ζάκυνθο, έτσι θέλουμε να δούμε πώς μπορεί αυτό το παράδειγμα της περιβαλλοντικής προστασίας με τα θετικά, τα πλεονεκτήματα και τα όποια μειονεκτήματα, να το βελτιστοποιήσουμε για να μπορέσει να εφαρμοστεί σε όλο το Ιόνιο.

Η Ζάκυνθος δεν έχει να δεχθεί κάποια επιβάρυνση ή περιορισμό από την ανακοίνωση του θαλασσίου πάρκου του Ιονίου, αντιθέτως έχει να δώσει τα φώτα της για τον σχεδιασμό και την προστασία και στις υπόλοιπες περιοχές.

Με την ανακοίνωση για την έναρξη της διαβούλευσης για τα θαλάσσια πάρκα, ανακοινώθηκαν επίσης και τα εξής.
Πρώτον, ότι μέσα στον ίδιο τον ΟΦΥΠΕΚΑ θα γίνει για πρώτη φορά μονάδα η οποία θα ασχολείται αποκλειστικά, θα εποπτεύει και θα υποστηρίζει, τη λειτουργία των θαλασσίων πάρκων της χώρας μας.
Δεύτερον, ειδικά για το Ιόνιο, προβλέπεται πρόσληψη 35 νέων επιστημόνων και αρκετών δεκάδων συνεργατών σε επίπεδο φύλαξης. Αν κανείς μπει στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος θα διαβάσει τις λεπτομέρειες. Επίσης ήδη υπάρχει η δέσμευση, η οποία επαναλαμβάνεται και μέσα στη διαβούλευση, η δέσμευση που έχει αναλάβει η χώρα μας από πέρυσι, από την ένατη διάσκεψη για τους ωκεανούς, για την αγορά καινούριου εποπτικού υλικού είτε εναέριο, όπως για παράδειγμα με drones, με όλη αυτή τη δορυφορική παρακολούθηση των πάρκων, καθώς επίσης και νέα σκάφη του Λιμενικού, ειδικά για τα πάρκα, και νεότερος εξοπλισμός.

Έτσι λοιπόν θα υπάρξει επάνδρωση αυτών των πάρκων, τόσο σε επίπεδο ανθρωπίνου δυναμικού, όσο και εξοπλισμού, παρατήρησης και εποπτείας. Μάλιστα θα υπάρξει και ένα νέο παράρτημα που θα είναι επιτόπιο, θα υπάρξει δηλαδή περισσότερη ακόμα οργανωτική στελέχωση. Το πιο σημαντικό όμως, το οποίο πρέπει να ξέρει η τοπική κοινωνία, είναι ότι τα πάρκα διεθνώς και ελπίζουμε προς αυτή την κατεύθυνση θα κινηθούν και στη χώρα μας, είναι ένα εργαλείο βιώσιμης ανάπτυξης της τοπικής κοινωνίας.

Θα ενταθεί ακόμα περισσότερο η προσπάθεια δημιουργίας νέας μορφής τουρισμού, η οποία προσελκύει πραγματικά τη νεότερη γενιά και πολλούς επισκέπτες και είναι ο οικολογικός τουρισμός. Υπάρχουν επισκέπτες που είναι ενημερωμένοι και θα έλθουν στη Ζάκυνθο για το πάρκο, για την Caretta-Caretta, θα πάνε στην Αλόννησο για τη Monachous-Monachous, θα πάνε σε αυτές τις περιοχές της μοναδικής βιοποικιλότητας. Είναι στην αισθητική του ανθρώπου η επαφή με τη φύση, η ξεκούραση, η ψυχική ανάταση στις διακοπές και αυτή τη φύση θέλουμε να προστατεύσουμε και να αφήσουμε ανέπαφη, για το περιβάλλον και τον άνθρωπο.

Θεωρώ λοιπόν ότι ο οικολογικός τουρισμός στις περιοχές που εφάπτονται των πάρκων θα αυξηθεί πάρα πολύ, το ίδιο και ο καταδυτικός τουρισμός, γιατί τα πάρκα αυτά μπορούν να φιλοξενήσουν και ειδικότερες περιοχές καταδυτικών πάρκων, ειδικά σε περιοχές που έχουν όχι μόνο έντονη βιοποικιλότητα αλλά μπορεί να συνδυαστούν και με τις ενάλιες αρχαιότητες που στην Ελλάδα και στη Μεσόγειο υπάρχουν πάρα πολλές.

Εμείς για παράδειγμα στην περίπτωση της Ηλίας έχουμε το αρχαίο λιμάνι που είναι κοντά στο Κατάκολο, έχουμε ενάλιες αρχαιότητες στην Κυλλήνη, τώρα ανακαλύπτουμε με τη βοήθεια και του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου της Αυστρίας και με την δική μας Αρχαιολογική Υπηρεσία τον ναό στο Σαμικό.

Θα ήθελα να σταθούμε επίσης και στο θέμα που μπορεί να απασχολεί τους αλιείς της περιοχής μας. Σε αυτά τα πάρκα σε μία μικρή ζώνη, όχι σε όλη την έκθεση του πάρκου, σε ζώνη που δεν ξεπερνά περίπου το 10% των ελληνικών θαλασσών, θα σχεδιαστούν κάποιες ζώνες στις οποίες θα περιοριστεί το ψάρεμα, ζώνες οι οποίες είναι μικρές σε σχέση με ολόκληρο το πάρκο, ζώνες οι οποίες λειτουργούν σαν θερμοκοιτίδες των ψαριών. Τους αφήνουμε λίγο χώρο να μπορούν να αναπαραχθούν, να βρίσκουν πιο εύκολα την τροφή τους, έτσι ώστε να έχουμε αλιεύματα. Η διεθνής πρακτική έχει δείξει, πως όταν υπάρχουν αυτές οι μικρές θερμοκοιτίδες, έξω από αυτές το αλίευμα πολλαπλασιάζεται και έτσι μπορούν και πάλι οι ψαράδες μας να έχουν πόρους, να έχουν ψάρια να μπορούν να αλιεύσουν. Μάλιστα να σας πω ότι στην Αμοργό, έχουμε και ένα πολύ πρόσφατο παράδειγμα, όπου οι ίδιοι οι ψαράδες δημιούργησαν έναν οργανισμό με σκοπό να περιορίσουν σε συγκεκριμένο χώρο και χρόνο την αλιεία, έτσι ώστε να μπορούν να αναπαραχθούν τα ψάρια.

Ήδη υπάρχει η πολιτική απόφαση, εντός των ορίων του Θαλασσίου Πάρκου να μην γίνουν πλέον έρευνες για υδρογονάνθρακες. Θυμάστε ότι είχε σχεδιαστεί και μία διερεύνηση για μελλοντική εξόρυξη κυρίως για φυσικό αέριο πάρα πολύ κοντά στο Κατάκολο, κάτι το οποίο μας απασχόλησε και μας απασχολεί όλους. Αυτό όμως τελικά έχει ακυρωθεί με απόφαση του Πρωθυπουργού. Δεν πρόκειται να γίνουν αυτές οι εξορύξεις, υπάρχει μόνο μια διερεύνηση εκτός των ορίων του πάρκου. Ειδικά στην περιοχή μας, το στάδιο που μπορεί να ξεκινήσει είναι η διερεύνηση, η οποία δεν είναι εξόρυξη, είναι έρευνα, για να δει κανείς τις ποσότητες των κοιτασμάτων.

Έχω εκφράσει περιβαλλοντικά την άποψή μου, που είναι και άποψη της επιστημονικής κοινότητας, ότι το φυσικό αέριο προκαλεί και αέρια του θερμοκηπίου, οπότε μια αξιόλογη διερεύνηση είναι το να δούμε τι έχουμε σε κοιτάσματα. Η απόφαση της τελικής εξόρυξης είναι διαφορετική.

Σε κάθε περίπτωση, ο σχεδιασμός των πάρκων, του Ιονίου και του Αιγαίου, έχει γίνει από τον ΟΦΥΠΕΚΑ και από ομάδα ωκεανογράφων και άλλων συναφών επιστημόνων, υπάρχουν και τα ονόματα και οι ιδιότητές τους μέσα στην ειδική περιβαλλοντική μελέτη για τα πάρκα. Στο Ιόνιο είναι η Ελληνική τάφρος, που είναι τα περάσματα των θηλαστικών, υπάρχουν φυσητήρες, δελφίνια, έχουμε πολύ έντονη θαλάσσια βιοποικιλότητα. Υπάρχουν τα θαλασσοπούλια, όπου έχουμε το παράδειγμα των Στροφάδων, ο μεγαλύτερος σε Ευρωπαϊκό επίπεδο βιότοπος σε θαλασσοπούλια.

Όλα αυτά έχουν καταγραφεί και έτσι έχει γίνει ο σχεδιασμός των πάρκων. Είναι ξεκάθαρα περιβαλλοντικά τα κριτήρια. Από εκεί και πέρα γι’ αυτό το λόγο είναι και η διαβούλευση που θα διαρκέσει μέχρι τις 22 Σεπτεμβρίου. Όλοι οι ενδιαφερόμενοι, όλοι οι πολίτες των περιοχών μας, να μπουν, να δουν τι γράφουν οι περιβαλλοντικές μελέτες, ποια είναι τα προτεινόμενα μέτρα, ποιος είναι ο σχεδιασμός και να εκφράσουν την άποψή τους. Είναι πάρα πολύ σημαντικό για εμάς, θα το συζητήσουμε και στην Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής. Θα κάνουμε μια διαβούλευση στην Ηλεία, σχετικά με αυτό το πρότυπο μοντέλο ανάπτυξης για την περιοχή μας, ενώ θα έρθουμε και στη Ζάκυνθο.»