«Ελπίζουμε να δείξουν ενδιαφέρον τα Ιόνια νησιά για την φιλοξενία κάποιων ανθρώπων σε ξενοδοχεία τουλάχιστον για ένα εξάμηνο, έναντι αμοιβής, άλλωστε είναι χειμώνας, τα περισσότερα ξενοδοχεία είναι κλειστά και θεωρώ ότι είναι μια καλή ευκαιρία σε μια δύσκολη περίοδο, μετά την πίεση από την πτώχευση της Thomas Cook, άλλωστε μιλάμε για 100 έως το πολύ 200 άτομα, και μιλάμε για όλα τα Ιόνια νησιά, όχι μόνο τη Ζάκυνθο. Είναι εκδήλωση ενδιαφέροντος και όχι επιβολή. Δεν ψάχνουμε με το ζόρι να βρούμε κάποιον.

Θα υπάρξει μέσα στο επόμενο πιθανώς διήμερο, μια επίσημη πρόσκληση ενδιαφέροντος προς τα ξενοδοχεία, μέσα από το promitheus.gov.gr. Ζητάμε από τους ξενοδόχους, να μας δηλώσουν την πρόθεσή τους, για να φιλοξενήσουν καταρχήν για ένα εξάμηνο, πρόσφυγες και μετανάστες. Η κατανομή θα γίνει ανά την επικράτεια, προφανώς με πληθυσμιακά κριτήρια, αναλογικά και με τέτοιο τρόπο ώστε ακόμα και αν υπάρξει υπερπροσφορά από μία περιοχή που θα δημιουργήσει πληθυσμιακή πίεση να μην προχωρήσουμε.

Η χώρα από τον περασμένο Ιούλιο έχει εξαιρετικά αυξημένες ροές προσφύγων και μεταναστών, πρέπει να σας πω ότι ο Ιούλιος ήταν ο τρίτος χειρότερος μήνας, ο Αύγουστος ο δεύτερος χειρότερος και ο Σεπτέμβριο ο χειρότερος μήνας από ότε που έγινε η κοινή δήλωση της Ευρώπης με την Τουρκία. Οι τρείς τελευταίοι μήνες είναι οι χειρότεροι από ποτέ. Τα νούμερα είναι πολύ μεγάλα, η χώρα, αυτούς τους τρεις μήνες, χωρίς να αναφέρω τον μήνα Οκτώβριο, έχει δεχθεί 24 χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες. Παρότι έχουμε καταφέρει πολύ σημαντικά βήματα ως προς την διεθνοποίηση του ζητήματος και της πίεσης του τουρκικής πλευράς προκειμένου να ελέγξει τα παράλια της, και αυτή είναι η μοναδική οδός για να σταματήσουν οι ροές, αλλιώς μετά η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη, όταν η βάρκα περνάει στα χωρικά μας ύδατα για πολλούς εθνικούς και ανθρωπιστικούς λόγους, παρόλες τις προσπάθειες οι ροές συνεχίζονται ακατάπαυστα.

500 άτομα καταφθάνουν στα νησιά του Αιγαίου κάθε μέρα. Είμαστε στα όρια του συστήματος υποδοχής αυτών των ανθρώπων.

Καθημερινά δίνουμε μια μάχη για να βρούμε λύση στην φιλοξενία των ανθρώπων και σε αυτό τον δρόμο έγινε μια σύσκεψη στο υπουργείο, με τη συμμετοχή όλων των Περιφερειαρχών, και της κα. Κράτσα, προκειμένου να δούμε πως μπορούμε αναλογικά να μοιράσουμε το βάρος.

Στα νησιά του Βόρειου Αιγαίου, σε επίπεδο περιφέρειας, η αναλογία αλλοδαπών και ντόπιων, είναι στο 10%. Κάποια νησιά όπως η Ικαρία και η Λήμνος δεν έχουν αλλοδαπούς και κάποια άλλα το ποσοστό είναι μεγαλύτερο. Αντίστοιχα στις Περιφέρειες της ενδοχώρας, αυτή η αναλογία σήμερα πουθενά δεν ξεπερνάει το 0,7% και στα Ιόνια Νησιά είναι μηδενική. Αυτό το ποσοστό είναι δυσανάλογο και για αυτό εξετάζουμε τρόπους μιας πιο ίσης κατανομής του βάρους.

Από τους συνολικά 80 χιλιάδες που φιλοξενούμε σήμερα, προσδοκούμε οι 30 χιλιάδες να παραμείνουν στα νησιά του Αιγαίου οι 50 χιλιάδες να μεταφερθούν στην ενδοχώρα. Δεν μπορεί ένα νησί να αντέξει τέτοια μεγάλη πίεση, οι περιφερειάρχες αντελήφθησαν, ότι είναι εξαιρετικά δύσκολη η κατάσταση, για αυτό και ζητήσαμε την ίση κατανομή και αυτό το σχέδιο προχωράει. Η λύση δεν είναι εύκολη, έχουν γίνει πολλές συσκέψεις σε ανώτερο επίπεδο γιατί η κατάσταση είναι κρίσιμη. Θα δούμε πως θα το διαχειριστούμε περαιτέρω γιατί συνεχίζεται η πίεση και όσο συνεχίζεται η πίεση το ζήτημα γίνεται ιδιαίτερα σύνθετο και δύσκολο.

Σήμερα σε όλη την επικράτεια η χώρα διαθέτει 27 κέντρα φιλοξενίας, δηλαδή μεγάλες δομές που φιλοξενούν από 600 έως 1.500 άτομα, διαθέτει το πρόγραμμα Εστία με το οποίο φιλοξενούνται άτομα σε διαμερίσματα, και διαθέτει και 5 κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης στα νησιά. Αυτό είναι το σύστημα φιλοξενίας.

Παράλληλα προχωράμε μια νομοθετική ρύθμιση, με την οποία θα γίνουν πιο γρήγορες και πιο ξεκάθαρες οι διαδικασίες ασύλου, προκειμένου αυτό να γίνεται γρήγορα σαφές, προκειμένου να μπορούμε να επιστρέφουμε κόσμο είτε στην Τουρκία είτε στην χώρα προέλευσης, κάτι το οποίο δεν γινόταν μέχρι σήμερα, όπου το πρώτο ραντεβού δινόταν το 2023. Αυτός είναι ο μέγιστος ρυθμιστικός παράγων και πρέπει να ξεκαθαρίσει γιατί κάποιοι παρόλο που γνώριζαν ότι δεν είχαν τα κριτήρια ερχόντουσαν και παρέμεναν μέχρι να πάρουν την αρνητική απάντηση. Η επίσπευση των διαδικασιών ασύλου θα λειτουργήσει αποτρεπτικά και θα αποθαρρύνει όσους ήθελαν να δοκιμάσουν την τύχη τους παραμένοντας στην χώρα για τέσσερα χρόνια.

Στην προετοιμασία που κάνουμε, οφείλουμε να είμαστε και είμαστε έτοιμοι για όλα τα σενάρια. Σαν κράτος πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας και το καλύτερο και το χειρότερο σενάριο. Το καλύτερο σενάριο θα ήταν να σταματούσαν οι ροές, και σε αυτή την περίπτωση θα έχουμε να διαχειριστούμε τους 80.000 που βρίσκονται εδώ. Όμως επεξεργαζόμαστε και τα κακό σενάριο, ακόμα και το χειρότερο, λόγω και της διάθεσης που δείχνει η Τουρκία για στρατιωτική επέμβαση στη Συρία. Θέλουμε κατά συνέπεια να είμαστε προετοιμασμένοι για όλα.

Στον άμεσο προγραμματισμό μας δεν υπάρχει σχέδιο να δημιουργήσουμε νέες δομές υπό την μορφή κέντρων φιλοξενίας. Ο άμεσος προγραμματισμός είναι η φιλοξενία σε ξενοδοχεία δέκα έως και είκοσι χιλιάδων ανθρώπων.

Στη σύσκεψη που είχαμε, η Περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων κα Κράτσα, έκανε σαφές ότι τα Ιόνια νησιά έχουν αίσθημα αλληλεγγύης αλλά έχουν και σημαντικές ιδιαιτερότητες, ότι έχουν πληγεί από σεισμούς και άλλα φυσικά φαινόμενα, ότι επλήγησαν τελευταία με την κατάρρευση της Thomas Cook, και πως έχουν ως βαριά βιομηχανία τον τουρισμό. Εμείς τα κατανοούμε όλα αυτά.

Δεν θα επιβάλλει κάτι η κυβέρνηση σε κανέναν, αλλά και η κάθε Περιφέρεια δεν πρέπει να κινείται μόνο με τοπικιστικά κριτήρια. Με την επιβολή δεν ασκείται πολιτική, είμαστε μια σύγχρονη δημοκρατία και τα προβλήματα λύνονται με το διάλογο υπό προϋποθέσεις, με σοβαρότητα και σύνεση. Το μεταναστευτικό-προσφυγικό δεν ένα πρόβλημα που αφορά μόνο τα νησιά του Αιγαίου, αφορά όλη την Ελλάδα και φυσικά αφορά και την Ευρώπη.

Πρέπει και η υπόλοιπη Ελλάδα, να δείξει ένα αίσθημα κατανόησης του προβλήματος που αντιμετωπίζουν τα νησιά του Αιγαίου, να δείξει ένα αίσθημα αλληλεγγύης, γιατί μόνο έτσι θα πεισθεί και η Ευρώπη, ότι πρέπει να δείξει προς εμάς ένα ανάλογο αίσθημα. Μόνο έτσι, μπορεί να λυθεί το πρόβλημα.

Αν γίνει μια ίση κατανομή του προσφυγικού βάρους στην Ελλάδα, θα μπορείς μετά να πεις στην Ευρώπη ότι οι δομές μας, ως χώρα, έχουν κορεστεί, και πρέπει και η Ευρώπη να αναλάβει το βάρος που της αναλογεί. Λένε για παράδειγμα κάποιοι, να τους στείλουμε αυτούς τους ανθρώπους πίσω στην χώρα τους. Αλλά εδώ υπάρχει ένα ερώτημα, τους δέχεται η χώρα τους; Θα μείνουν εκεί; Δεν υπάρχει όπως κάποιοι νομίζουν, μια εύκολη λύση. Αν υπήρχε, θα την είχαμε εφαρμόσει ήδη.

Δεν υπάρχει κάποιος άμεσος προγραμματισμός της κυβέρνησης, με τα σημερινά δεδομένα που έχουμε, για νέα κέντρα φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών. Δεν θέλουμε μια νέα γκετοποίηση.»