Current track

Title

Artist

Background

Νίκος Πέττας
Δικηγόρος

ΟΠΕΚΕΠΕ: Αγροτικές επιδοτήσεις και ψευδείς δηλώσεις – Το χρονικό ενός σκανδάλου που εκθέτει τη χώρα

Τρ 3/06/2025



«Αναφορικά με την υπόθεση σκανδάλου στον ΟΠΕΚΕΠΕ, θα πρέπει να είμαστε όλοι προσεκτικοί όταν προσπαθούμε να τοποθετηθούμε δημόσια, ειδικά με υποθέσεις που σχετίζονται με κάποια δικογραφία, υπό την έννοια ότι η όλη υπόθεση τελεί υπό διερεύνηση.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Ευρωπαϊκή Ένωση έρχεται αντιμέτωπη με κάποιο φαινόμενο οικονομικού σκανδάλου. Υπάρχει μια εκτεταμένη σχετική νομοθεσία πάνω σε αυτό. Όχι μόνο στο πλαίσιο μιας αγροτικής επιδότησης, αλλά ακόμα και σε μια επιδότηση που δημιουργεί το ΕΣΠΑ ή οποιαδήποτε άλλη κοινοτική ενίσχυση. Υπάρχει ένα σκληρό, αυστηρό, οξύ θεσμικό πλαίσιο, προκειμένου να προστατεύονται οι πόροι της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ένα αντίστοιχο πλαίσιο υπάρχει και για τον ΦΠΑ, ένας Ευρωπαϊκός πόρος που αποδίδεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν είναι η πρώτη φορά που έχουμε ζητήματα σε σχέση με την κατανομή των αγροτικών επιδοτήσεων.

Αρχικά οι επιδοτήσεις στη χώρα μας συνδέονταν με τον αριθμό των ζώων. Ξαφνικά όμως η Ευρωπαϊκή Κοινότητα μετά το 2012 και σίγουρα μετά το 2015, αποφάσισε να συνδέσει τις επιδοτήσεις όχι μόνο με τον αριθμό των ζώων, αλλά και με τις εκτάσεις των βοσκοτοπιών. Εκεί υπήρξε μια πρώτη εμπλοκή.

Επί αυτού υπήρξε και μια δικαστική διένεξη μεταξύ της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης που κέρδισε η Ελλάδα το 2017. Η Ευρωπαϊκή Ένωση υπολόγιζε ως επιλέξιμους βοσκοτόπους τα κλασικά  βοσκοτόπια που έχει συνηθίσει στις άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό είχε ως συνέπεια, περίπου από τα 24 εκατομμύρια στρέμματα που είχε η χώρα, αυτομάτως γύρω στα 10 εκατομμύρια να απενταχθούν ως μη επιλέξιμες περιοχές, γιατί αφορούσαν ξυλώδεις εκτάσεις.

Δεν ήταν εξοικειωμένα τα όργανα και η Ευρωπαϊκή νομοθεσία ακριβώς με το γεγονός ότι στην Ελλάδα έχουμε μια διαφορετική μορφή βοσκοτόπου απ’ ό,τι στην Ένωση. Και δεν μας είχαν επιλέξιμους. Για αυτό μας καταλογίσθηκε ένα πρόστιμο γύρω στα 640 εκατομμύρια ευρώ, για το οποίο η Ελλάδα προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και δικαιώθηκε.

Μεσούσης της αντιδικίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση και προκειμένου να μην περιοριστούν οι εθνικοί πόροι στην Ελλάδα, σκεφτήκαμε και υιοθετήσαμε την περίφημη τεχνική λύση, που ήταν μια Ελληνική πατέντα. Λέγαμε ότι πράγματι, τα ζώα συνδέονται με συγκεκριμένες εκτάσεις, αλλά όχι κατά ανάγκη με τις εκτάσεις που ήταν εγγύτερες στο κοπάδι, αλλά και εκτός.

Τι σκεφτήκαμε και τι εφαρμόστηκε λοιπόν τότε από τον ΟΠΕΚΕΠΕ προκειμένου να μην χαθούν Ευρωπαϊκές επιδοτήσεις; Κάποιος ο οποίος θα ήταν ένας Κτηνοτρόφος στην Κρήτη, να μπορεί να δηλώνει και κάποια έκταση κάπου αλλού, αρκετά μακριά, η οποία θα ήταν επιλέξιμη με τα κριτήρια της Ένωσης. Αφότου κερδίσαμε το Δικαστήριο, αρχίζουν σιγά, σιγά, και επανέρχονται μέσα στο σύστημα των  επιλέξιμων επιδοτήσεων αυτά τα 10 εκατομμύρια στρέμματα τα οποία είχαν απενταχθεί. Εκεί λοιπόν δημιουργήθηκε ένα τεράστιο κενό, με νέους βοσκοτόπους οι οποίοι δεν ήταν συνδεδεμένοι με τα ζώα, με αποτέλεσμα πάνω σε αυτό το κενό και σε συνδυασμό με το γεγονός ότι υπήρχαν κέντρα υποδοχής δηλώσεων και ένα πληροφοριακό σύστημα μέσα από μια ιδιωτική εταιρεία, να προκληθούν τα ζητήματα.

Ο ΟΠΕΚΕΠΕ ένα νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, δεν ήταν εξ ολοκλήρου υπεύθυνο για την συλλογή των στοιχείων των επιδοτήσεων και την καταγραφή των βοσκοτόπων. Αυτά τα έκανε ένας ιδιώτης για λογαριασμό του ΟΠΕΚΕΠΕ.

Εκεί βρέθηκε το κενό και το εκμεταλλεύτηκαν κάποιοι με έναν τέτοιο τρόπο ώστε να φτάσουμε στο σημείο όπου κάποιος έχει αιγοπρόβατα στην Κρήτη και ταυτόχρονα δηλώνει ότι τα βόσκει και σε ένα χωράφι στην Καστοριά, στα σύνορα ή οπουδήποτε.

Όλο αυτό ξεκινά με το γεγονός ότι δεν είχαμε ένα σύστημα καταγραφής των εθνικών βοσκοτόπων, με αποτέλεσμα να τα μετακινούμε και να τα προσθέτουμε. Έτσι κάποιοι έλαβαν επιδοτήσεις χωρίς να έχουν το δικαίωμα.

Τώρα είμαστε στη διαδικασία του ελέγχου. Θα ελεγχθεί ο ιδιώτης, ο τεχνικός σύμβουλος του ΟΠΕΚΕΠΕ, προφανώς και τα αρμόδια όργανα του ΟΠΕΚΕΠΕ, γιατί η αλήθεια είναι, ότι οι εκατοντάδες χιλιάδες αιτήσεις για την παροχή επιδοτήσεων, δεν ελέγχονταν, ακριβώς γιατί δεν είχε και δεν έχει έναν τέτοιο ισχυρό, αποτελεσματικό και βαθύ ελεγκτικό μηχανισμό προκειμένου να ελέγξει το σύνολο των δηλώσεων.

Όταν υποβάλλονται από 10 εκατομμύρια Έλληνες φορολογικές δηλώσεις, δεν σημαίνει πως η φορολογική αρχή ελέγχει και δύναται να ελέγξει 5 ή και 10 εκατομμύρια δηλώσεις. Αυτό συμβαίνει και με τις δηλώσεις για αγροτικές επιδοτήσεις. Εκμεταλλεύτηκαν το κενό οι επιτήδειοι, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί το πρόβλημα, το οποίο είναι χρόνιο, είχε υποπέσει προφανώς και στην αντίληψη του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και της ηγεσίας του ΟΠΕΚΕΠΕ και για αυτό και άλλαζαν συνεχώς οι διοικήσεις.

Το ζήτημα που τώρα διερευνάται είναι αρκετά μεγάλο, είναι αρκετά σοβαρό, εκθέτει διεθνώς τη χώρα σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση, εκθέτει την αξιοπιστία μας και δημιουργεί και ένα ευρύτερο ζήτημα αξιοπιστίας και δυσπιστίας ως προς το πολιτικό μας σύστημα, κάτι που δεν συμβαίνει για πρώτη φορά.

Μιλάμε για πολλά εκατομμύρια ευρώ, τα οποία σύμφωνα με την νομοθεσία, εάν διαπιστωθεί ότι όλα αυτά είναι ακριβή, θα πρέπει να ανακτηθούν. Ήδη υπάρχουν ποινικές διώξεις και διενεργούνται Δικαστήρια, πιθανότητα θα διενεργηθούν και άλλα, η παραγραφή αυτών των αξιώσεων σε βάρος των παρανόμων δικαιούχων ανέρχεται σε βάθος εικοσαετίας. Θα ταλαιπωρηθεί πολύς κόσμος.

Έχουν ευθύνες ο τεχνικός σύμβουλος, ο ΟΠΕΚΕΠΕ, ενδεχομένως και το Υπουργείο, έχει ευθύνη και ο πολίτης, αυτός που έκανε την ψευδή  δήλωση. Πολύ δύσκολα σε ένα Δικαστήριο θα σταθούν επιχειρήματα, του τύπου ότι δεν γνώριζα. Οι ισχυρισμοί του κάθε εγκαλουμένου είναι περιορισμένοι.

Δεν θα υπάρχει μεγάλο πρόβλημα στη Ζάκυνθο, η περιοχή που έχει μεγαλύτερο πρόβλημα φαίνεται πως είναι η Κρήτη.
Δεν θα μπορούσε κάποιος εύκολα να καταλογίσει ευθύνες στους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς. Το πρόβλημα ξεκινά με την υποβολή μιας δήλωσης από τον δικαιούχο και την ακρίβεια αυτής της δήλωσης, τον έλεγχό της, τον έχουν τα κέντρα υποδοχής της δηλώσεως, ο τεχνικός σύμβουλος του ΟΠΕΚΕΠΕ και κατά επέκταση ο ίδιος ο ΟΠΕΚΕΠΕ.»


Current track

Title

Artist

Background