Σεισμοί, Ηφαίστεια και Πολεοδομία: Η Ζάκυνθος και η Σαντορίνη μπροστά στον κίνδυνο
Πε 6/02/2025
«Ως σεισμόπληκτοι Ζακυνθινοί, συμπάσχουμε με τους πολίτες της Σαντορίνης, γιατί καταλαβαίνουμε τι βιώνουν αυτοί οι άνθρωποι όταν συνεχώς τρέμει η γη κάτω από τα πόδια τους. Μια ανάλογη κατάσταση είχε ζήσει η Ζάκυνθος και το 1953, όταν αρχικά είχαμε έναν σεισμό μεγέθους 6,1 βαθμών της κλίμακος ρίχτερ, μετά είχαμε 6,8 ρίχτερ, εν συνεχεία τον κύριο σεισμό των 7,3 ρίχτερ, ακολούθως τον κύριο μετασεισμό των 6,5 ρίχτερ και πολλές μετασεισμικές δονήσεις για διάρκεια μηνών.
Αυτό που συμβαίνει τώρα στη Σαντορίνη είναι ακόμα χειρότερο από αυτό που είχαμε ζήσει στη Ζάκυνθο το 1953, γιατί δεν γνωρίζουν που και πότε θα σταματήσει αυτή η σεισμική ακολουθία, ενώ παράλληλα υπάρχει και μια έντονη ανησυχία για το αν με τη συνεχή σεισμική ακολουθία, ενεργοποιηθούν τα δύο ηφαίστεια της περιοχής. Έχουμε τα ρήγματα της περιοχής και μαγματικούς θόλους κάτω από τα ηφαίστεια, επομένως μπορεί να επηρεαστούν. Φυσικά αυτό δεν μπορεί να γίνει αύριο το πρωί, αλλά δεν αποκλείεται σε έναν, δύο ή και πέντε χρόνια, να οδηγηθούμε μέσω της ενεργοποίησης τους σε έκρηξη.
Με τα δεδομένα που τώρα έχουμε και με τα ρήγματα της περιοχής και το μήκος αυτών, δεν έχουμε ενδείξεις ότι αναμένεται κάποιος σεισμός μεγαλύτερος των 6 ρίχτερ. Το συμπέρασμα αυτό εκπορεύεται και από το γεγονός ότι το μεγάλο ρήγμα της Αμοργού έδωσε τον μεγάλο σεισμό των 7,6 ρίχτερ το 1956 και δεν φαίνεται τώρα να έχει συσσωρεύσει ενέργεια.
Θα πρέπει βέβαια όλα αυτά να παρακολουθούνται από τους επιστήμονες με σύγχρονα μηχανήματα. Η Ελλάδα είναι ένα μεγάλο γεωδυναμικό και σεισμικό εργαστήριο, μια σεισμική Τράπεζα και θα μπορούσε η χώρα μας να είναι η πρώτη παγκοσμίως στον τομέα της επιστήμης. Ένα φαινόμενο αν δεν μπορείς να το προγνώσεις σημαίνει ότι δεν το έχεις κατανοήσει. Αυτό πρέπει να ενισχύσει το κράτος.
Πρέπει η πολιτεία να εστιάσει στην έρευνα πάνω στα γεωδυναμικά φαινόμενα. Στην παρακολούθηση των ρηγμάτων και των ηφαιστείων. Στη Ζάκυνθο πρέπει να δημιουργηθεί ένα σεισμολογικό εργαστήριο που θα παρακολουθεί τα πάντα. Έχετε αναρωτηθεί γιατί από το 1981μ όταν μαζί με τον κ.Αντωνόπουλο, ασχοληθήκαμε με τους σεισμούς, μέχρι και σήμερα, δεν έχει υπάρξει στο νησί ένας νέος επιστήμονας που θα ασχολείται με αυτό; Όταν είχα ξεκινήσει και ήμουν στην ομάδα Βαρότσου, το είχα κάνει από μεράκι. Από αγάπη προς την επιστήμη μου και τον τόπο μου. Γιατί λοιπόν τα νέα παιδιά δεν ακολουθούν αυτή την πορεία; Γιατί αφενός δεν έχουν την ενίσχυση της πολιτείας και αφετέρου καταλαβαίνουν ότι με αυτό το επάγγελμα δεν μπορούν να βιοποριστούν.
Το 2011 σταμάτησε να λειτουργεί ο σταθμός σεισμικής παρακολούθησης που είχαμε στη Ζάκυνθο, λόγω μιας πυρκαγιάς. Για 13 χρόνια δεν είχαμε δεδομένα και αυτό είναι πολύ κακό. Τελικά το 2024 ξεκίνησε μια συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής και στήθηκε ένας νέος σταθμός σεισμικής παρακολούθησης στον Άγιο Λέοντα. Έχουμε την υπόσχεση του Αντιπεριφερειάρχη Ζακύνθου κ. Καποδίστρια, ότι θα στηρίξει την προσπάθεια για τη δημιουργία άλλων δύο ανάλογων σταθμών στη Ζάκυνθο.
Πέραν της παρακολούθησης αυτών των φαινομένων, πρέπει να μπουν επιτέλους και κάποιοι κανόνες στη πολεοδόμηση. Δεν είναι δυνατόν να έχουν χτιστεί σπίτια και όχι μόνο, στο σαθρό έδαφος της Καλντέρας. Ποιος έδωσε αυτές τις άδειες; Ανάλογα φαινόμενα έχουμε και στη Ζάκυνθο με την άναρχη δόμηση που επικρατεί.»