Ο καθέ δημότης θα πληρώνει ανάλογα με τον όγκο απορριμμάτων που ανακτά.

«Φιλόδοξο πρόγραμμα το Ολιστικό Σχέδιο Χωριστής Συλλογής, αλλά όσο αφήναμε το θέμα τις προηγούμενες δεκαετίες, τόσο πιο φιλόδοξο θα ακούγεται. Σήμερα φαντάζει ως μη ρεαλιστικό, όμως η διαχείριση των απορριμμάτων είναι μια σκληρή πραγματικότητα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε.

Το ποσοστό που ανακτάται από τον μπλε κάδο στη Ζάκυνθο, με τα στοιχεία του 2022-2023, ήταν γύρω στο 15%. Στην πηγή ανακτάται το 7,5% και περίπου το 7 με 8% επιστρέφει στην κυκλική οικονομία από τη διαλογή που γίνεται στον Λίβα. Την μισή προσπάθεια την κάνουμε εμείς οι απλοί πολίτες με διαλογή στην πηγή. Βάζουμε τα απορρίμματα μας, τα διαχωρίζουμε και τα βάζουμε στον μπλε κάδο της ανακύκλωσης. Στο σύνολο της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, το ποσοστό που ανακτάται ήταν γύρω στο 17,5% το 2023.

Θα αλλάξουν πολλά πράγματα με το νέο σύστημα, το Ολιστικό Σχέδιο Χωριστής Συλλογής και δεν υπάρχουν περιθώρια για παράταση ή να το ξαναδούμε ή να το σκεφτούμε. Η Ελλάδα, η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, ο ΦΟΔΣΑ, παίρνουν χρηματοδοτήσεις από Ευρωπαϊκά Ταμεία. Όλες οι χρηματοδοτήσεις θα έχουν άμεση σχέση με την επίτευξη των στόχων που τίθενται κάθε φορά και ανάλογα με τη δράση που υλοποιείται θα προσαρμόζονται.

Δηλαδή, οι χρηματοδοτήσεις τις οποίες πρόκειται να πάρει η Ελλάδα για τη διαχείριση των αποβλήτων συνολικά, θα είναι άμεσα εξαρτημένες από την επίτευξη των στόχων. Αν δεν επιτευχθούν, μειώνεται το ποσοστό χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση και αυξάνεται η ίδια συμμετοχή, είτε των φορέων, είτε η κρατική συμμετοχή. Πέραν αυτού, αλλάζει και η φιλοσοφία της διαχείρισης των αποβλήτων.

Η μονάδα στον Λίβα δεν θα κατασκευαστεί πλέον για να διαχειρίζεται το 70-80% των σύμμεικτων αποβλήτων και για αυτό δεν θα λέγεται Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων, αλλά Μονάδα Ανάκτησης Ανακύκλωσης, όπου εκεί θα οδηγούνται όλα τα ρεύματα των αποβλήτων κατά 45%. Όλα τα υπόλοιπα θα έχουν διαχωριστεί στην πηγή είτε ως συσκευασίες, είτε ως πράσινα απόβλητα, είτε ως οργανικά απόβλητα, είτε απόβλητα που υπάρχουν σε κάποιο συλλογικό σύστημα και θα πηγαίνουν σε ξεχωριστό όχημα, σε ξεχωριστή γραμμή και θα έχουν ξεχωριστή επεξεργασία. Θα παράγεται το αντίστοιχο υλικό. Για αυτό το υπόλειμμα της ταφής το 2035 θα είναι κάτω από 10%.

Η χθεσινή έγκριση του Ολιστικού Προγράμματος που έγινε στην Κέρκυρα παρουσία του Προέδρου του ΦΟΔΣΑ και Περιφερειάρχη Ιονίων Νήσων κ. Τρεπεκλή, του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Περιβάλλοντος κ. Γραφάκο και τους Δημάρχους, ξεκλειδώνει και τις χρηματοδοτήσεις των έργων σε όλα τα νησιά, με πρώτη την Κεφαλονιά και δεύτερη την Ζάκυνθο.

Στη Ζάκυνθο υπάρχει ήδη πλήρη τροποποίηση του έργου που θα κατασκευάζεται στον Λίβα. Η μονάδα θα είναι εντελώς διαφορετική, θα προστεθούν νέα έργα με διαφορετική χωροθέτηση και ο στόχος είναι η μονάδα η οποία κατασκευάζεται εκεί να δέχεται τρία διακριτά ρεύματα στο εργοστάσιο. Έχουν ήδη καθυστερήσει τα έργα στον Λίβα. Περιμένουμε να ανοίξει και η χρηματοδότηση. Αυτή η τροποποίηση θα αυξήσει τον προϋπολογισμό κατά 7 με 8 εκατομμύρια ευρώ περίπου και αν προσθέσουμε και το νέο κύτταρο υγειονομικής ταφής, καθώς και κάποια συμπληρωματικά έργα, θα ξεπεράσουμε τα 10 με 15 εκατομμύρια ευρώ, θα πάμε συνολικά στα 25 με 30 εκατομμύρια ευρώ, εξαιρώντας βεβαίως τον δρόμο που έχει κατασκευαστεί εκεί, αλλά και τον εξοπλισμό.

Από την ώρα που θα έχουμε την έγκριση, το χρονοδιάγραμμα θα τρέχει και θα είναι γύρω στα 2 με 2,5 χρόνια. Η ολοκλήρωση του έργου είναι σε άμεση συνάρτηση με την μέρα που θα έχουμε το πράσινο φως από τη διαχειριστική Αρχή που διαχειρίζεται τα κονδύλια αυτά. Δηλαδή αν την έχουμε τον Σεπτέμβρη, θα υπάρχει μια νέα συμπληρωματική σύμβαση με την ανάδοχο εταιρεία και θα υπολογίζεται περίπου 2,5 χρόνια από την ημέρα εκείνη, έως την παράδοση και λειτουργία της νέας εγκατάστασης.

Δεν μπορούμε να μπούμε σε νέα διαγωνιστική διαδικασία, δεν έχει ολοκληρωθεί το έργο που έχουμε συμβασιοποιήσει και αυτό συμβαίνει σε όλη την Ελλάδα, όπου υπάρχουν ανάδοχοι και ζητείται από αυτούς που έχουν εγκατασταθεί να τροποποιηθούν οι συμβάσεις και τα έργα.

Το 2030 δεν είναι πολύ μακρινό και μέχρι τότε θα πρέπει αποδεδειγμένα ο κάθε τόπος, μια μονάδα, ένας Δήμος, ένας φορέας διαχείρισης, να διαλέγει το 60% των απορριμμάτων χωριστά στην πηγή, στο  σπίτι, τη γειτονιά, το ξενοδοχείο, την επιχείρηση και το υπόλοιπο 40% να είναι τα σύμμικτα, τα οποία θα είναι η μία από τις τρεις διαδρομές του εργοστασίου. Το 60% θα είναι τα αποφάγια, τα οργανικά απόβλητα και οι συσκευασίες.

Στα επόμενα χρόνια θα πρέπει ο ΦΟΔΣΑ, οι Δήμοι, από κοινού να ξεκαθαρίσουν ποιος θα κάνει τι, οι πολίτες, οι επιχειρηματίες, οι επισκέπτες θα ξέρουν πού θα οδηγήσουν τα απόβλητα που παράγουν.

Θα έχουμε έναν εξοπλισμό της τάξεως των 16 εκατομμυρίων ευρώ για όλα τα νησιά του Ιονίου. Είναι απορριμματοφόρα, πράσινα σημεία, τεμαχιστές κλαδιών.

Όπως λέγαμε πριν για τις χρηματοδοτήσεις, ότι έχουν άμεση συνάφεια με την υλοποίηση των στόχων, έτσι ακριβώς κατά αντιστοιχία θα γίνει και το σύστημα με τους πολίτες. Συμμετέχω στην ανακύκλωση αποδεδειγμένα, σημαίνει ότι πληρώνω λιγότερα, δεν συμμετέχω σημαίνει ότι πληρώνω το διπλάσιο από ότι σήμερα. Έχουν ξεκινήσει πιλοτικά προγράμματα που θα κουμπώσουν με το Ολιστικό Σχέδιο για την διαλογή στην πηγή των απορριμμάτων. Όλα θα ενσωματωθούν σε αυτή την ταυτότητα την οποία θα έχουμε και θα ξέρει ο καθένας με βάση κάποιους κωδικούς τι παράγει κάθε επιχείρηση, τι παράγει ο πολίτης, ποια είναι η διαδρομή που ακολουθείται. Στο τέλος θα ξέρουμε αν συμμετέχεις ή όχι και σε ποιο ποσοστό στην διαχείριση των απορριμμάτων. Βεβαίως ο ρόλος των Δήμων και του ΦΟΔΣΑ είναι καθοριστικός σε αυτή την διαδρομή που έχουμε να διανύσουμε. Αυτό που αντιμετωπίζουμε στη Ζάκυνθο, αφορά σχεδόν το σύνολο της Ελληνικής επικράτειας. Δηλαδή αυτή η αγωνία, το αν θα γίνει αυτό το οποίο εξαγγέλλεται και αν θα υλοποιηθεί.

Έχουν μπει τέτοιες ασφαλιστικές δικλίδες, κυρίως οικονομικές, στους φορείς διαχείρισης, στους Δήμος και στην ίδια την κυβέρνηση, που δεν υπάρχει περίπτωση πισωγυρίσματος. Είναι μια μεταρρύθμιση στη διαχείριση των απορριμμάτων η οποία συμβαίνει, έχει ήδη ξεκινήσει, απλά δεν την έχουμε αντιληφθεί και θα αλλάξει πλήρως το τοπίο και τον τρόπο σκέψης όλων μας.

Θα αλλάξει και ο τρόπος που χρεώνεται ένας πολίτης για τη διαχείριση των αποβλήτων. Προφανώς αν μετέχει θα τον συμφέρει οικονομικά. Ομοίως θα συμβαίνει και με τον τρόπο αντιμετώπισης του πολίτη, της επιχείρησης, εν συνεχεία ο Δήμος έναντι του ΦΟΔΣΑ, ο ΦΟΔΣΑ έναντι της κυβέρνησης, η κυβέρνηση έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι μια αλυσίδα όλα.

Ο καθένας θα πληρώνει ανάλογα με τον όγκο που ανακτά, κάτι πιο μετρήσιμο από το τι παράγει.

Τα ξενοδοχεία και οι μεγάλοι χώροι εστίασης, θα αποτελέσουν ένα ξεχωριστό σύστημα, ένα συλλογικό σύστημα, του οποίου την εποπτεία την έχει απευθείας το Υπουργείο Περιβάλλοντος. Αν αποτύχει τελικά όλος αυτός ο σχεδιασμός, η ευθύνη θα βαραίνει όλους.

Οι πολίτες, οι Δήμοι, οι φορείς, η πολιτεία, θα πληρώνουν παραπάνω χρήματα, γιατί αυτοί θα καλύπτουν τα έργα που θα κατασκευάζονται και όχι η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Τις επόμενες ημέρες θα δούμε τι προτίθενται να αναλάβουν οι Δήμοι ως προς τα επιμέρους κομμάτια του Ολιστικού Σχεδίου ή αν θα τα αναθέσουν όλα στον ΦΟΔΣΑ, του οποίου ο ρόλος στις περισσότερες δράσεις είναι ενισχυμένος. Είναι πρωταγωνιστής ο ΦΟΔΣΑ, συμπληρωματικά έρχονται οι Δήμοι.

Όλοι οι πολίτες και εγώ μαζί, θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι πρόκειται να αλλάξουν πολλά πράγματα. Δεν φτάνει η θετική σκέψη, θα πρέπει αυτός ο σχεδιασμός να ξεκινήσει, παρότι έχουμε και σήμερα αδυναμίες. Έχει άμεσα να κάνει με το βιοτικό μας επίπεδο, με το πολιτισμό μας.»