«Κάθε Ζακυνθινός που έχει μάτια και βλέπει, που έχει ευαισθησίες και αισθάνεται, προβληματίζεται με την εικόνα του νησιού σε ότι αφορά τα σκουπίδια και τα λύματα.

Ο τρόπος διαχείρισης των απορριμμάτων διακρίνεται σε τρεις βασικές φάσεις. Στην συγκέντρωση, την αποκομιδή και την επεξεργασία. Θα αναφερθώ στην συγκέντρωση των απορριμμάτων και θα σας αναφέρω τρία σημεία που είναι τοπόσημα τουλάχιστον αρχιτεκτονικά και ιστορικά για την πόλη της Ζακύνθου, και την τύχη που αυτά έχουν σε σχέση με την συγκέντρωση των σκουπιδιών.

Το πρώτο και παλαιότερο κατά ιστορία είναι το ιστορικό Μετόχι του Αγίου Διονυσίου. Είναι ένας χώρος ιστορικός και από πλευράς αρχιτεκτονικής πολύ σημαντικός, η φωτογραφία του είναι δημοσιευμένη στο μεγάλο πόνημα του Διονυσίου Ζήβα «Η Αρχιτεκτονική της Ζάκυνθου», έκδοση ΤΕΕ 1968.
Ο χώρος αυτό διασώθηκε από τους σεισμούς τον Αύγουστο του 1953. Τη δεύτερη μέρα των σεισμών εκδηλώθηκε μια φωτιά που πλησίαζε απειλητικά τη νέα εκκλησία του Αγίου Διονυσίου, η οποία εξωτερικά είχε ακόμα ξύλινες σκαλωσιές. Μέσα στο ναό βρισκόταν το σκήνωμα του Αγίου Διονυσίου. Τότε συνέβη κάτι συγκλονιστικό που οι παλαιότεροι το έλεγαν με θεία κατάνυξη. Για να διασωθεί το σκήνωμα αποφασίσθηκε να μεταφερθεί από την εκκλησία του Αγίου στο Μετόχι του, στο Καλλιτέρο.
Ακούστε πως ένας θαυμάσιος Ζακυνθινός του παρελθόντος περιγράφει τη σκηνή: «Φωτιά και σεισμός και πανικός και φόβος. Η νυχτερινή αυτή πομπή μοιάζει με νεκρική. Πίσω ο λαός ακολουθεί κατά εκατοντάδες με σιγή, με πόνο, με δάκρυα και με συντριβή, κανένας ψίθυρος. Μέσα στα φλογισμένα  στήθη των, μέσα στα βάθη της ψυχής των, όλοι που παρακολουθούν καίνε το πιο αγνό λιβάνι της προσευχής. Η πομπή φτάνει  στο ναό του Καλλιτέρου. Τοποθετούν τον Άγιο μπροστά στην Αγία Τράπεζα και γονατίζουν όλοι για να αφήσουν στα άχραντα πόδια του το φίλημα της ευλάβειας των. Ο ηγούμενος αναπέμπει δέηση και ο λαός με δάκρυα παρακαλεί να καταπαύσει το κακό και να σωθεί το νησί από τον αφανισμό που το απειλεί». Σελίδα 63 του θαυμάσιου πονήματος με ιστορικές μαρτυρίες και ντοκουμέντα «Η Ζάκυνθος υπό τα ερείπια και τας φλόγας», έκδοση 1958 του Διονυσίου Στραβολέμου.
Εκεί έχει φιλοξενηθεί κατά το παρελθόν άλλες δύο φορές το σκήνωμα του Αγίου Διονυσίου και πιθανώς όταν ο Διονύσιος Σολωμός στη Γυναίκα της Ζάκυθος λέει «Ἐγὼ Διονύσιος Ἱερομόναχος, ἐγκάτοικος στὸ ξωκλήσι τοῦ Ἁγίου Λύπιου» που είναι δίπλα, παραπέμπει και στο μετόχι του Αγίου. Αυτό το ιστορικό Μετόχι δυστυχώς εγκαταλείφθηκε με έναν ελεεινό και πανάθλιο τρόπο που χαρακτηρίζει αυτούς που είχαν την υποχρέωση  να το διασώσουν. Αποτέλεσμα σήμερα να έχει αυτή την θλιβερή εικόνα το περιτείχισμα, ενώ κάποιοι ευσεβείς πιστοί της περιοχής εκείνης λειτουργούνται στο εκκλησάκι που υπάρχει μέσα.
Δίπλα από αυτό το ιστορικό τοπόσημο, υπάρχει σήμερα ο σκουπιδότοπος, οι κάδοι απορριμμάτων εφάπτονται του τοίχου ο οποίος είναι έτοιμος να καταρρεύσει ανά πάσα ώρα σκοτώνοντας ανθρώπους, αλλά κανείς δεν ενδιαφέρεται για τίποτα. Σαν να μην το βλέπουν οι αδιάφοροι και οι ανάλγητοι αρμόδιοι. Σαν να μην έχει σχέση με τη Ζάκυνθο και την επικινδυνότητα.

Σε σαράντα μέτρα απόσταση από το Μετόχι και τον σκουπιδότοπο βρίσκονται οι εγκαταστάσεις του Τμήματος Περιβάλλοντος του Ιόνιου Πανεπιστημίου, το οποίο στις 5 Ιουνίου 2022, παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος, επισκέφθηκε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας κα Κατερίνα Σακελλαροπούλου και αναγορεύτηκε επίτιμη Διδάκτωρ. Από το Μετόχι που περνούν όλοι οι φοιτητές του Τμήματος Περιβάλλοντος πέρασε και η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, την οποία για να  ξεγελάσουμε εκείνη την ημέρα, μαζεύτηκαν τα σκουπίδια και μεταφέρθηκαν οι κάδοι. Δημιουργήσαν μια ψευδή και απατηλή εικόνα, εξαπάτησαν την Πρόεδρο της Δημοκρατίας σχετικά με τις ευαισθησίες μας για το περιβάλλον, αποσιωπώντας την θλιβερή ελεεινή πραγματικότητα.

Το δεύτερο τοπόσημο αφορά το Δικαστικό Μέγαρο, που κατασκευάστηκε μετά τους σεισμούς του 1953, ένα επιβλητικό κτίριο από τα σημαντικότερα της Ζακύνθου. Δίπλα και μπροστά υπάρχει η προτομή του Γεωργίου Τερτσέτη, μιας τεράστιας προσωπικότητας που τιμά τη Ζάκυνθο, χωρίς αυτή να τον τιμά. Ιστορικός, πολιτικός, συγγραφέας, ποιητής, φιλόσοφος, ο Γεώργιος Τερτσέτης υπήρξε αρχειοφύλακας στη βιβλιοθήκη της βουλής μέχρι το θάνατό του και είναι γνωστός ως Εθνικός δικαστής αφού αρνήθηκε στην απολυταρχία να υπογράψει την επαίσχυντη απόφαση για την καταδίκη και το θάνατο του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Σε απόσταση λίγων μέτρων, μπροστά από το δικαστικό μέγαρο και την προτομή του Γεωργίου Τερτσέτη υπάρχουν κάδοι απορριμμάτων. Με αυτό τον τρόπο τιμούμε και το δικαστικό μέγαρο και τον χώρο στον οποίο απονέμεται η δικαιοσύνη και τον μεγάλο γόνο της Ζακύνθου Γεώργιο Τερτσέτη.

Το τρίτο τοπόσημο είναι το νέο περίφημο Δημοτικό Θέατρο της Ζακύνθου που στοίχισε εφτά εκατομμύρια ευρώ και που κατασκευαζόταν για αρκετά χρόνια. Στο πίσω μέρος του Θεάτρου επί της οδού Φιλιτά έχει δημιουργηθεί μια αθλιότητα η οποία μας φωτογραφίζει και αποδεικνύει ποιοι είμαστε. Υπάρχουν έξι-επτά κάδοι απορριμμάτων και ο ενδιάμεσος χώρος, ο οποίος είναι και υποφωτισμένος, τη νύχτα μετατρέπεται σε δημόσια ουρητήρια. Περνώντας από εκεί η αποφορά, η βρωμιά και η δυσωδία είναι επίσης χαρακτηριστικό του τρίτου τοπόσημου της Ζακύνθου.

Έμαθα ότι ένας δυστυχής Άγγλος τουρίστας κάποιο βράδυ αναγκάστηκε να κάνει τη φυσική του ανάγκη πίσω από το Θέατρο δίπλα στους κάδους. Τον πλησίασε με αυστηρό ύφος ένας γείτονας της περιοχής και τον ρώτησε τι κάνει εκεί. Ο Άγγλος με ένα απολογητικό ύφος, απάντησε συγχωρέστε με κύριε αλλά δεν άντεχα άλλο. Είναι ντροπή και απαράδεκτο να μην υπάρχουν δημοτικές τουαλέτες στη πόλη. Είναι απαράδεκτο να θέλουμε τουρισμό στη Ζάκυνθο μόνο για να τους τα παίρνουμε. Οι μοναδικές δημοτικές τουαλέτες βρίσκονται πίσω από το Πνευματικό Κέντρο της Ζακύνθου, είναι δύσκολο να τις εντοπίσει κανείς αλλά ακόμα και αν τα καταφέρει κάποιος, θα διαπιστώσει ότι δεν λειτουργούν. Δυστυχώς για λόγους που ούτε εγώ ούτε οι Ζακυνθινοί γνωρίζουμε, οι δημοτικές τουαλέτες είναι σκόπιμα υποβαθμισμένες και σήμερα κλειστές. Το χάλι μας παίρνει διαστάσεις. Μέχρι πότε θα αντέχουμε αυτή την αθλιότητα; Μπορούμε να μιλάμε για τουρισμό;

Μέχρι πότε αυτοί οι άνθρωποι θα λένε ότι φταίει ο προηγούμενος; Πότε θα τελειώσουμε με τον προηγούμενο για να φτάσουμε στον πάτο του βούρκου; Πότε θα πούμε φταίω εγώ γιατί δεν πήρα τα μέτρα που έπρεπε; Πότε τελικά θα συναντήσουμε ανθρώπους υπευθύνους και όχι ανεύθυνούς οι οποίοι μεταθέτουν τις ευθύνες; Πότε θα σταματήσει η κοροϊδία;

Θα μου πείτε, κανείς δεν ενδιαφέρεται για τα κοινόχρηστα, ενδιαφέρεται μόνον για τη τσέπη, τα συμφέροντα και το  σπίτι του. Είναι ικανός να βγάλει τα σκουπίδια από το σπίτι του και να τα πάει στο γείτονα, αρκεί να τα βγάλει από το δικό του σπίτι. Δεν τον ενδιαφέρει που πάνε, γιατί είναι γνωστό ότι δεν υπάρχει εμείς αλλά μόνο εγώ. Δεν υπάρχει κοινοτικό πνεύμα αλλά αυτή η ελεεινή ατομική ιδιοσυγκρασία που έχει σαν αποτέλεσμα τον ευτελισμό των κοινωνικών αξιών διαχρονικά.

Οι χώροι συγκέντρωσης των σκουπιδιών δείχνουν την κοινωνική μας ανεπάρκεια ως ευαίσθητοι πολίτες, δείχνουν τη νοοτροπία των νέο Ζακυνθινών και των ψευτοκουλτουριάρηδων. Φανερώνουν τις ιστορικές αρχιτεκτονικές και κοινωνικές ευαισθησίες που διακρίνουν τους σύγχρονους Ζακυνθινούς, για τις οποίες η ομφαλοσκοπούσα πνευματική νομενκλατούρα, η ψευτοδιανόηση της Ζακύνθου δεν ασχολείται παντελώς, ούτε την ενδιαφέρει. Ασχολούνται με άλλα πράγματα, ευλογούν τα γένια τους σε κάποιες εκδηλώσεις, απλά και μόνο για να αυτοπροβάλλονται αλλά η κοινωνική διάσταση του προβλήματος και η κοινωνική ευαισθησία είναι μακράν αυτών, διότι φαντάζομαι ότι δεν έχει καμία σχέση με την προσωπική τους συγκρότηση.

Αφήστε το Δήμαρχο και τους ψευτοδιανοούμενους, εάν από εμάς τους απλούς Ζακυνθινούς δεν υπάρξει αντίδραση, δεν θα γίνει απολύτως τίποτα, διότι η κινητήρια δύναμη είναι ο ενεργός πολίτης και η κοινωνία. Από τη στιγμή που η κοινωνία κάνοντας πέρα το εγώ, δεν ευαισθητοποιείται για να διαφυλάξει το περιβάλλον, την ιστορική συνέχεια και το κοινόχρηστο που είμαστε όλοι εμείς, είμαστε καταδικασμένοι. Ας πάμε τα σκουπίδια στην πλατεία Διονυσίου Σολωμού κάτω ακριβώς από τον ανδριάντα του.

Δεν είμαι αιθεροβάμων και δεν πιστεύω ότι η Ζάκυνθος μπορεί να ακολουθήσει τα βήματα άλλων Δήμων οι οποίοι έχουν εγκαταστήσει συστήματα ηλεκτρονικής παρακολούθησης των κάδων ώστε να υπάρχει άμεση παρέμβαση για την εκκένωσή τους.

Η αντίληψη που επικρατεί στην Δημοτική Αρχή είναι απαράδεκτη, κινείται με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, σαν να πρόκειται για μια επιχείρηση που αποσκοπεί στο μεγαλύτερο κέρδος και την ελαχιστοποίηση του κόστους. Η Δημοτική Αρχή ναι μεν πρέπει να προσέχει τα έσοδα για να ανταποκρίνεται στις δαπάνες και τα έξοδα αλλά η Δημοτική Αρχή δεν κρίνεται από ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, αλλά καθαρά κοινωνικά. Τα κριτήρια είναι πως θα κάνουμε καλύτερες τις συνθήκες ζωής του δημότη, πως θα βελτιώσουμε την καθημερινότητα του.

Η άποψη ότι για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί με τα σκουπίδια ευθύνονται οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα, είναι κατ΄ εμέ ένα καταδικαστέος αφορισμός. Πρέπει να σεβόμαστε τους εργαζόμενους, η στάση τους διαμορφώνεται και από τη δική μας στάση και συμπεριφορά. Πολλοί από εμάς δεν έχουμε περιέλθει στη θέση τους για να καταλάβουμε τι σημαίνει ο ιδρώτας του καθημερινού επιούσιου. Είναι θέμα οργάνωσης των εργαζομένων για αυτό και υπάρχουν διευθύνσεις στο Δήμο, ας αφεθούν να λειτουργήσουν όπως πρέπει, ας στελεχωθούν με υπαλλήλους και από εκεί και πέρα οι προϊστάμενοι αυτών των υπηρεσιών είναι υπεύθυνοί χωρίς άμεσες-έμμεσες, υπόγειες ανεπίτρεπτες και παράνομες παρεμβάσεις του Δημάρχου και ορισμένων Δημοτικών Συμβούλων, οι προϊστάμενοι είναι κατά νόμο υπεύθυνοι να λογοδοτούν στα αρμόδια όργανα και μέσα από εκεί στο λαό της Ζακύνθου. Οι εργαζόμενοι ελέγχονται από διαδικασίες πειθαρχικές. Δεν είναι σωστό, έντιμο και γενναίο να ρίχνουμε ευθύνες στου εργαζόμενους, την δική μας αδυναμία δεν πρέπει να την μεταθέτουμε σε άλλους.

Για να δούμε τις προτεραιότητες που έχουμε όσον αφορά τις αξίες μας και τις ανάγκες μας ας αναρωτηθούμε ποιο θεωρούμε ότι είναι το σημαντικότερο πρόβλημα της Ζακύνθου σήμερα.
1. Η υδροδότηση (ποιότητα και ποσότητα νερού); 2. Τα σκουπίδια; 3. Το οδικό δίκτυο και οι χώροι στάθμευσης στη πόλη της Ζακύνθου (δεν διανοήθηκε κανείς να κάνει ένα μπάζωμα στη θάλασσα για να φτιάξει πάρκινγκ όπως έχει γίνει σε πολλές άλλες περιοχές); 4. Η ανυπαρξία μοντέλου τουριστικής ανάπτυξης; 5. Η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος (ο καθένας εκχερσώνει για να δημιουργεί οικόπεδα με την ευλογημένη απουσία των υπηρεσιών); 6. Η άμεση διάσωση του Ναυαγίου;»

Ακούστε ολόκληρη τη συνέντευξη:

Ακούστε ολόκληρη την εκπομπή: