«Οι αποζημιώσεις για τραυματισμό πολίτη σε μη συντηρημένο πεζοδρόμιο, δεν είναι μέχρι σήμερα πολλές, συνήθως γιατί ο πολίτης δεν επιθυμεί να εμπλακεί δικαστικά με περαιτέρω έξοδα και αναζήτηση υπευθύνων.

Έρχεται τώρα με απόφασή του ο Άρειος Πάγος και πέραν των αστικών ευθυνών, για την επισκευή των πεζοδρομίων έτσι ώστε να μην υπάρχουν λακκούβες, σπασμένες πλάκες κ.λπ., με ποινική του απόφαση, εντείνει την μεγάλη ευθύνη που φέρουν και οι φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, για την επάρκεια και συντήρηση των πεζοδρομίων. Μάλιστα, σε περίπτωση τραυματισμού πεζού ευθύνονται και ποινικά οι αρμόδιοι δημοτικοί άρχοντες (δήμαρχος ή αντιδήμαρχος), πλέον της αστικής ευθύνης που έχουν προς τον τραυματισμένο για την καταβολή των εξόδων περίθαλψης, για χρηματική αποζημίωση λόγω ηθικής βλάβης κ.λπ.

Αρχικά να ξεκαθαρίσουμε ότι οι κύριοι υπεύθυνοι για την ορθή συντήρησή των πεζοδρομίων είναι οι παρόδιοι ιδιοκτήτες. Τώρα όμως, ο Άρειος Πάγος επεκτείνει σε ποινικό επίπεδο την ευθύνη και στους Δήμους.

Η απόφαση του Άρειου Πάγου είναι πολύ πρόσφατη, προς το παρόν δεν γνωρίζουμε το πλήρες σκεπτικό, ωστόσο οι αρεοπαγίτες ανέφεραν ότι από τον Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων «θεσπίζεται αποκλειστική αρμοδιότητα των δήμων για τη διοίκηση των τοπικών υποθέσεων, ακολούθως, δε, με τις διατάξεις του Κτιριοδομικού Κανονισμού ορίζεται ότι υπόχρεοι για την επισκευή και συντήρηση των πεζοδρομίων και των τεχνικών έργων που τα αποτελούν (κράσπεδα, ρείθρα, υπόστρωμα και επίστρωση ή επικάλυψη) είναι οι ιδιοκτήτες των παρόδιων ακινήτων, μπροστά στα οποία βρίσκονται».

Επισημαίνουν ότι «οι δήμοι, κατ’ εφαρμογή των αρχών της χρηστής διοίκησης, υποχρεούνται, στο πλαίσιο των καθηκόντων τους, να επιβλέπουν και να ελέγχουν την καταλληλότητα των πεζοδρομίων και να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για τη συντήρηση και επιδιόρθωση αυτών, προκειμένου να διεξάγεται ομαλά η κυκλοφορία επί του πεζοδρομίου, αλλά και να προστατεύεται η σωματική ακεραιότητα των χρησιμοποιούντων αυτό (αναπήρων, παιδιών, ηλικιωμένων κ.λπ.)».

Επίσης αναφέρουν ότι: «Το γεγονός ότι υπόχρεοι για την επισκευή και συντήρηση των πεζοδρομίων είναι οι παρόδιοι ιδιοκτήτες δεν αναιρεί την υποχρέωση των δημοτικών οργάνων (της επίβλεψης και του ελέγχου της κατάστασης των πεζοδρομίων και της λήψης των κατάλληλων μέτρων για τη συντήρηση και επιδιόρθωση αυτών), ούτε μεταθέτει την υποχρέωση αυτή σε ιδιώτες ή σε άλλα όργανα, γιατί η υποχρέωση αυτή περιλαμβάνεται στα θέματα που ανάγονται στη διοίκηση των τοπικών υποθέσεων και αφορά την ομαλή κυκλοφορία των πεζών σε κοινόχρηστους χώρους και την προστασία της σωματικής ακεραιότητας των πολιτών που κάνουν χρήση των πεζοδρομίων».

Στη Ζάκυνθο κατά κόρον έχουμε μόνο κατεστραμμένα πεζοδρόμια. Ο αστικός ιστός της πόλης, αλλά και άλλες περιοχές, όπως ο Λαγανάς και το Αργάσι, είναι ένα χάλι. Η πόλη όμως κατά κύριο λόγο είναι ουσιαστικά απροσπέλαστη.

Ο παρόδιος ιδιοκτήτης έχει την υποχρέωση να διατηρεί σε καλή κατάσταση το πεζοδρόμιο μπροστά από την ιδιοκτησία του, ο Δήμος όμως έχει την συνολική ευθύνη για την κατάσταση που βρίσκονται τα πεζοδρόμια όλου του Δήμου. Ο Δήμος, αν ο ιδιοκτήτης αδιαφορεί, έχει την υποχρέωση να επεμβαίνει, να επισκευάζει το πεζοδρόμιο και μετά εφόσον το επιλέξει, να στέλνει τον λογαριασμό στον παρόδιο ιδιοκτήτη.

Αν ο ιδιοκτήτης αποφασίσει να επισκευάσει το πεζοδρόμιο, μπροστά από την ιδιοκτησία του, προφανώς και δεν μπορεί να κάνει ότι θέλει. Υπάρχουν κανονιστικές αποφάσεις που πρέπει να εφαρμόσει, στις οποίες περιγράφεται το υλικό που πρέπει να τοποθετηθεί, το χρώμα της πλάκας, το ύψος του πεζοδρομίου και αρκετά ακόμα.

Αν ο ιδιοκτήτης δεν μπορεί να ανταπεξέλθει π.χ. οικονομικά στην επισκευή-συντήρηση, μπορεί να αποταθεί ο ίδιος στον Δήμο, ο οποίος υποχρεούται να επισκευάσει το πεζοδρόμιο. Στην περίπτωση του Δήμου, δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για τυχόν αδράνεια, είναι υποχρεωμένος.

Ο πολίτης που τραυματίζεται, πρέπει να αποταθεί με μια αίτηση προς τον Δήμο για να αποζημιωθεί και αν ο Δήμος δεν ανταποκριθεί, μπορεί να αποταθεί στα αστικά Δικαστήρια, ή ακόμα και να ζητήσει Εισαγγελική παρέμβαση για την αναζήτηση ευθυνών, ακόμα και ποινικών.

Σε περίπτωση τραυματισμού πολίτη σε δρόμο, επειδή αυτός δεν έχει συντηρηθεί, υπεύθυνος είναι  ο Δήμος ή η Περιφέρεια, ανάλογα σε ποιον φορέα ανήκει ο δρόμος.»