Current track

Title

Artist

Background

Ανδριανός Γκουρμπάτσης (Αντιστράτηγος – Υπαρχηγός ΠΣ, ε.α, Νομικός, Ειδικός Ερευνητής – Δικαστικός Πραγματογνώμονας Διερεύνησης Εγκλημάτ

Τε 30/08/2017



«Στη Ζάκυνθο έχουν εκδηλωθεί μέχρι σήμερα 85 αγροτοδασικές πυρκαγιές, ακούγεται μεγάλος αριθμός αλλά δεν είναι καθόλου, αφού για παράδειγμα το 2001 στη Ζάκυνθο είχαν εκδηλωθεί 192 αγροτοδασικές πυρκαγιές, ενώ ο ετήσιος μέσος όρος πυρκαγιών στο νησί είναι 127.

Ομολογούμενος οι καμένες εκτάσεις φέτος είναι πάρα πολύ μεγάλες. Συνολικά μέχρι σήμερα σύμφωνα με τo EFFIS (European Forest Fire Information System), έχουν καεί στη Ζάκυνθο 35.170 στρέμματα, εκ των οποίων μόνο στην Αναφωνήτρια 16 χιλιάδες στρέμματα.

Οι εμπρηστές κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες, τους ψυχικά υγιείς, τους ψυχανώμαλους, παράδειγμα τους πυρομανείς, και τους ψυχασθενείς. Έχουμε πυρκαγιές σε όλη τη χώρα από όλες τις κατηγορίες. Το ζήτημα που μας αφορά είναι οι ψυχικά υγιείς, διότι πιστεύω ότι οι περισσότερες πυρκαγιές φέτος στη Ζάκυνθο έγιναν με δόλια ενέργεια, δηλαδή με πρόθεση. Δεν μπορούμε όμως, σε καμία περίπτωση, να μιλήσουμε για οργανωμένο εμπρησμό.

Ο εμπρησμός έχει οργανωμένη μορφή όταν συντρέχουν κάποια συγκεκριμένα 11 διεθνώς αναγνωρισμένα κριτήρια που έχει θέση η ευρωπαϊκή επιτροπή. Στη Ζάκυνθο μέχρι στιγμής δεν έχουμε στοιχεία από τις αρμόδιες διωκτικές αρχές και την δικαιοσύνη που να μας επιτρέπουν να μιλάμε για οργανωμένη εγκληματική δράση.

Το ψυχολογικό κίνητρο των εμπρηστών στη Ζάκυνθο είναι η ιδιοτέλεια, το κέρδος.

Ως γνωστόν, στα Ιόνια Νησιά υπάρχει ένα ιδιόμορφο ιδιοκτησιακό καθεστώς σε σχέση με τις δασικές εκτάσεις. Τα δάση στο Ιόνιο δεν ανήκουν στο δημόσιο, δεν υπάρχει το τεκμήριο κυριότητας του δημοσίου σε μία δασική έκταση. Αυτό συνέβη γιατί μετά την ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα το 1864 το μέχρι τότε ισχύον σύνταγμα στα ιόνια νησιά δεν προέβλεπε τι θα γίνουν τα δάση, απλά αυτά περιήλθαν στις δημοτικές αρχές. Από τα Επτάνησα οι μόνες δημοτικές αρχές που φρόντισαν να προστατευόσουν τις εκτάσεις αυτές είναι τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα, οι άλλες δημοτικές αρχές δυστυχώς δεν φρόντισαν έτσι ώστε να προστατευόσουν αυτή την δασική περιουσία. Έτσι οι επίδοξοι εμπρηστές βρίσκουν πρόσφορο έδαφος να προκαλέσουν πυρκαγιά, πρωτίστως για καταπάτηση μιας δασικής έκτασης.

Δεν είναι τυχαία η τελευταία πυρκαγιά στην Αναφωνήτρια. Εκεί όπως γνωρίζουμε είναι μία έκταση 15.000 στρεμμάτων όπου πρόσφατα πουλήθηκε από κάποιον ιδιώτη σε εταιρεία του Κατάρ και ήδη βρίσκεται στις δικαστικές αίθουσες μετά από αγωγή που κατέθεσε η μητρόπολη Ζακύνθου και η Ιερά μονή Αγίου Γεωργίου. Αναμένεται η έκδοση της απόφασης. Δεν είναι τυχαίο αυτό που συνέβη εκεί. Φρονώ ότι το κίνητρο των δραστών είναι η ιδιοτέλεια. Αυτό το καταθέτω από την εμπειρία μου ως πρώην διευθυντής στην διεύθυνση αντιμετώπισης εγκλημάτων εμπρησμού και τις εξειδικευμένες γνώσεις που έχω ως δικαστικός πραγματογνώμονας στη διερεύνηση εγκλημάτων εμπρησμού και επειδή έχω χειριστεί προσωπικά υποθέσεις το 2000-2003 στη Ζάκυνθο όπου είχαν συλληφθεί άτομα με την κατηγορία της καταπάτησης δημόσιας έκτασης.

Δεν είναι εύκολος ο εντοπισμός εμπρηστών. Από το 2000 έως το 2010 στη Ζάκυνθο έχουν καταδικαστεί 52 άτομα για εμπρησμό είτε με πρόθεση, είτε από αμέλεια.

Από τα στοιχεία των ερευνών, που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, γιατί η έρευνα είναι μυστική, προκύπτει ότι το προφίλ των εμπρηστών είναι ντόπιοι, εννοώ Ζακυνθινοί, όχι απαραίτητα από τις ορεινές περιοχές, δεν είναι κάποιοι ξένοι δεν είναι δάχτυλος, δεν θέλουν να πλήξουν τον τουρισμό όπως έχει ακουστεί.

Αυτοί τους οποίους εντόπισε στην Ζάκυνθο πρόσφατα το ελικόπτερο της πυροσβεστικής δεν είναι τυχαίο ότι δεν συνελήφθησαν, είναι άτομα που ήξεραν να κινηθούν και που γνώριζαν πολύ καλά την περιοχή.
Με παραξενεύει και με προβληματίζει το γεγονός, ότι όλοι γνωρίζουν και κανείς δεν μιλά, δεν ανοίγουν τα στόματα. Κάνω έκκληση στους κατοίκους της Ζακύνθου να μιλήσουν γιατί εκτιμώ ότι όλοι γνωρίζουν και κανείς δεν μιλάει.

Πως ο κρατικός μηχανισμός να λειτουργήσει προληπτικά όταν τα δάση είναι ιδιωτικά.
Όταν ένας φερόμενος ιδιοκτήτης δασικής έκτασης, θέλει να καθαρίσει την περιουσία του, η απάντηση που παίρνει από το Δασαρχείο, είναι ότι πρέπει πρώτα να υπογράψει ότι η έκταση αυτή είναι δημόσια, αυτό λειτουργεί αποτρεπτικά. Ποιος θα πάει να καθαρίσει; Tα αφήνουν ακαθάριστα, δεν υπάρχει πρόληψη σε αυτό το κομμάτι, για αυτό όλα τα δάση είναι μια μπαρουταποθήκη και με την παραμικρή εστία φωτιάς καίγονται πολύ εύκολα.
Στα Ιόνια Νησιά επί της ουσίας, τα δάση είναι ιδιωτικά. Εκεί έγκειται το πρόβλημα, στην μη αποσαφήνιση των ιδιοκτησιών, σε αυτό το ασαφές τοπίο με τις ιδιοκτησίες και τις δασικές εκτάσεις.

Η Πολιτεία πρέπει αναθεωρήσει το δόγμα, να ρίξει μεγάλο βάρος στην πρόληψη και όχι στην καταστολή. Για την καταστολή ξοδεύονται 400 εκατομμύρια ευρώ και για την πρόληψη μόνο 20 εκατομμύρια.

Το σύνταγμα του 1975 ορίζει ότι η πολιτεία υποχρεούται να συντάξει δασικούς χάρτες και δασολόγιο, ώστε να μπει μια τάξη. Έχουν περάσει τόσα χρόνια και δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει κάτι. Ευτυχώς η κυβέρνηση αυτή, στο κομμάτι αυτό, έχει αποφασιστικότητα, προσπαθεί να διορθώσει τα κακώς κείμενα. Μακάρι να γίνουν οι δασικοί χάρτες έτσι ώστε ο κάθε επίδοξος εμπρηστής να σταματήσει να βάζει σε κίνδυνο τη ζωή των κατοίκων μιας περιοχής.

Όντος γίνεται καταγραφή και οι καμένες εκτάσεις κηρύσσονται αναδασωτέες, όταν όμως αυτές οι εκτάσεις δεν είναι του δημοσίου όπως στη Ζάκυνθο φοβάμαι πολλά. Είναι πάρα πολλά τα παραδείγματα καταπάτησης αυτών των εκτάσεων, που τελικά γίνονται οικοδομήσιμες.

Ήμουν ο συντάκτης του νόμου του 1998 βάση του οποίου ανατέθηκε η δασοπυρόσβεση στο πυροσβεστικό σώμα, τότε πίστευα και εγώ ότι πράγματι η πυροσβεστική θα μπορούσε να ανταπεξέλθει πολύ καλύτερα από τη δασική υπηρεσία, όμως περνώντας τα χρόνια και βλέποντας τα δεδομένα αναθεωρώ και λέω ότι θα πρέπει να συνυπάρξει η δασική υπηρεσία με το πυροσβεστικό σώμα γιατί ο κάθε τομέας έχει εξειδικευμένες γνώσεις και από κοινού θα πρέπει να βοηθήσουν όλοι για το καλό του τόπου.

Η κλιματική αλλαγή παίζει μεγάλο ρόλο στην εκδήλωση των πυρκαγιών, θα πάμε προς το χειρότερο θα έχουμε περισσότερες πυρκαγιές και θα αυξηθεί η αντιπυρική περίοδος, αυτό το βλέπουμε σε όλες τις μεσογειακές χώρες.

Ο καθημερινός μέσος όρος των δασικών πυρκαγιών σε όλη τη χώρα που είναι 40 δεν μας δίνει τη δυνατότητα να καλυφθούν όλες από εναέρια μέσα, πάντα με βάση και τις οικονομικές δυνατότητες της χώρας.

Στην Ελλάδα έχουμε τους καλύτερους μαχητές πυροσβέστες αρκεί να υπάρχει κατάλληλος συντονισμός και τα απαιτούμενα μέσα και εξοπλισμός.»


 Ακούστε ολόκληρη την συνέντευξη:
 

 Ακούστε ολόκληρη την εκπομπή:
 


Current track

Title

Artist

Background