«Από ότι δείχνουν τα πράγματα, υπάρχουν κινήσεις τόσο από την Ελλάδα, όσο και από την Τουρκία, ώστε να υπάρξει κάποια επικοινωνία μεταξύ των δύο πλευρών. Τι μορφή θα έχει αυτή η επικοινωνία είναι άγνωστο ακόμη. Θεωρητικά υπάρχουν δύο σχήματα. Το ένα είναι τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, τα οποία συζητά εδώ και καιρό η αρμόδια επιτροπή. Η συζήτηση αυτή δεν αλλάζει τη θέση που έχει το κάθε μέρος, απλά είναι μέτρα για να ηρεμήσουν τα πράγματα. Η δεύτερη δυνατότητα είναι οι διερευνητικές επαφές των δύο χωρών, κάτι που γίνεται από το 2002. Ένα από τα δύο θα έχουμε και εκτιμώ ότι μέχρι το τέλος Αυγούστου θα υπάρχει σχετική ηρεμία στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, όσων αφορά την ανατολική Μεσόγειο.

Πριν από περίπου δύο μήνες η κρατική τουρκική εταιρεία πετρελαίου ζήτησε άδεια για να κάνει έρευνες στην περιοχή του Τουρκο-Λυβικού μνημονίου, δηλαδή νοτίως της Ρόδου, της Κάσου, της Καρπάθου και την Κρήτης. Τότε ο Ερντογάν είχε πει ότι η άδεια θα δοθεί στα μέσα Σεπτεμβρίου. Αυτό αποτελούσε ένα είδος τελεσίγραφου προς εμάς, το οποίο μας έλεγε ότι, κοιτάξτε να συζητήσουμε μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου γιατί αλλιώς θα μας βρείτε μπροστά σας με έρευνες κ.λ.π. Τελικά, για διάφορους λόγους, οι Τούρκοι αποφάσισαν να βγουν πιο νωρίς για έρευνες στην περιοχή και προσπαθούν να θέσουν αυτό το τελεσίγραφο εμφανίζοντας το ως συμμόρφωση προς ευρωπαϊκή κατεύθυνση. Δηλαδή μας λένε, έχουμε ένα μήνα καιρό να συζητάμε. Βεβαίως κανένας στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είπε ότι έχουμε ένα μήνα καιρό μέσα στον οποίο πρέπει να λυθούνε τα προβλήματα, κανένας δεν είπε ότι σώνει και καλά θα πρέπει να διαπραγματευτούν οι δύο χώρες. Έτσι το εμφανίζει η Τουρκική πλευρά, η οποία παράλληλα όμως ανακοινώνει ότι θα βγάλει και Τουρκικό ερευνητικό σκάφος στη περιοχή της κυπριακής ΑΟΖ.

Αν η πρόσφατη διεθνής κινητοποίηση για την αποκλιμάκωση της έντασης μεταξύ των δύο χωρών είχε γίνει για λόγους παραβίασης των κανόνων του διεθνούς δικαίου, τότε η Ε.Ε. θα είχε κινητοποιηθεί από το 2013 όταν οι Τούρκοι άρχισαν να παραβιάζουν συστηματικά με σεισμογραφικές έρευνες την Κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Το γεγονός ότι κανένας δεν ενδιαφέρθηκε παρότι η Κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη είναι οριοθετημένη σε τρία σημεία της, βάση διεθνών συμφωνιών με Αίγυπτο Ισραήλ και Λίβανο, δείχνει ότι ο λόγος που η διεθνής κοινότητα κινητοποιήθηκε δεν ήταν βεβαίως η παραβίαση του διεθνούς δικαίου αλλά ο φόβος ότι θα υπάρξει αστάθεια και σοβαρό ενδεχόμενο ενός θερμού επεισοδίου στην ευρύτερη περιοχή, για αυτό και ενδιαφέρθηκαν.

Το δίκαιο είναι το όπλο του αδύναμου πάντα, και αυτό είναι κάτι που ισχύει και για τις κοινωνίες. Ο αδύναμος χρειάζεται τον νόμο, ο ισχυρός δεν θέλει νόμο, έχει τη δύναμη να επιβάλει αυτό που του αρέσει. Ο αδύναμος θέλει τον νόμο για να υπάρχουν κανόνες. Οι νόμοι έτσι όπως φτιάχνονται, φτιάχνονται για τους αδύναμους και επιβάλλεται στους ισχυρούς να τους ακολουθήσουν. Κάτι αντίστοιχο γίνεται και στο διεθνές δίκαιο.
Στην προκειμένη περίπτωση η Ελλάδα είναι από την αδύναμη πλευρά. Επικαλείται το διεθνές δίκαιο διότι το διεθνές δίκαιο την συμφέρει. Δεν σημαίνει όμως ότι το επικαλείται μόνο επειδή την συμφέρει, το επικαλείται επειδή πρέπει όντως να υπάρχουν κάποιοι κανόνες στο τρόπο που λειτουργεί το διεθνές σύστημα, αλλιώς θα βγάζει ό άλλος τα καράβια του και θα απειλεί ανά πάσα στιγμή.
Το κακό που έχουμε όμως με την επίκληση του διεθνούς δικαίου είναι ότι το επικαλούμαστε μόνο σε σχέση με ορισμένα πράγματα. Επί παραδείγματι σε σχέση με το διεθνές δικαστήριο της Χάγης ή σε σχέση με την υποχρέωση της Τουρκίας να το σεβαστεί. Εμείς δεν εφαρμόζουμε το διεθνές δίκαιο όλα αυτά τα χρόνια. Απόδειξη ότι ο χρόνος στο Αιγαίο έχει παγώσει στο 1974 όταν άρχισαν τα προβλήματα με την Τουρκία. Τα χωρικά ύδατα είναι ένα από τα θέματα, άλλα θέματα είναι το κλείσιμο των κόλπων μέχρι 24 μίλια όπως προβλέπει το διεθνές δίκαιο για να θεωρηθούν εσωτερικά ύδατα και από εκεί να αρχίσουν τα χωρικά ύδατα να τρέχουν, η χάραξη ευθείων γραμμών βάσεως στην ακτογραμμή, εμείς ακολουθούμε το αρχαίο σύστημα της κατώτατης ρηχείας δηλαδή εκεί που κατεβαίνει κατά τη διάρκεια της παλίρροιας, εκεί που έχει άμπωτη, από εκεί αρχίζουμε να μετράμε όλες τις θαλάσσιες ζώνες, το θέμα της ΑΟΖ, το θέμα της δημιουργίας αλιευτικής ζώνης και πάρα πολλά θέματα δυστυχώς τα οποία έχουν ξεχαστεί στο χρόνο. Οπότε όταν επικαλούμαστε το διεθνές δίκαιο να μην το επικαλούμαστε μονομερώς για την Ελλάδα την Τουρκία ή για άλλες χώρες, να το σκεφτόμαστε και όταν οι ίδιοι πρόκειται να ενεργήσουμε.

Όταν ξεκινάς μια διαδικασία που μπορεί να σε οδηγήσει σε ένα θερμό επεισόδιο, η σε σύγκρουση, ξεκινάς με την λογική ότι θα είσαι μόνος σου. Από εκεί και πέρα όποιος θέλει ας έρθει μαζί σου. Υπάρχουν κάποιες χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Τουρκία από στρατηγικής πλευράς, αναφέρομαι στη Γαλλία η οποία αντιμετωπίζει πλέον την Τουρκία ως συστημικό κίνδυνο και υπάρχει και η Ε.Ε. η οποία στα πολύ-πολύ δύσκολα βγαίνει μπροστά και στέκεται, αλλά είναι σαν ένα υπερωκεάνιο που πρέπει να στρίψει και κάνει ώρες για να στρίψει.

Ο Ερντογάν με την κίνησή του να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί, απευθύνεται στους σκληροπυρηνικούς μουσουλμάνους και τους εθνικιστές. Κάνει μια συμβολική κίνηση, μια τομή όπως είχε κάνει ο Κεμάλ στο παρελθόν, με την οποία θέλει να δείξει ότι είναι μια νέα εποχή για την Τουρκία. Σε επίπεδο Αραβικού και Ισλαμικού κόσμου προσπάθησε να δείξει ότι διαφοροποιείται και γυρίζει την κατάσταση προς τα πίσω, για εμάς, δηλαδή στις αρχές του Ισλάμ, και εκεί που άλλοι αμφιταλαντεύονται, αυτός δείχνει ότι είναι πιστός μουσουλμάνος. Προσπάθησε να ηγηθεί, κατά κάποιο τρόπο, του Σουνιτικού Ισλάμ με αυτή την κίνηση του. Δεν δείχνει να του βγαίνει.
Και υπάρχει η Δύση η οποία σε μια εποχή που μιλάμε όλοι για διάλογο των πολιτισμών και των θρησκειών, ένα μνημείο το οποίο αποτελεί σημείο αναφοράς και για Χριστιανούς και για Μουσουλμάνους επιλέγει να το αποδώσει σε μία μόνο θρησκεία, οδηγώντας σε εσωτερική σύγκρουση των θρησκειών, του Ισλάμ και του Χριστιανισμού. Το καλό της όλης υποθέσεως είναι ότι η κίνηση Ερντογάν οδηγεί σε αφύπνιση της Δύσεως. Μπορεί αυτό να μην έχει εκδηλωθεί μέσα από τις δηλώσεις έντονα αλλά είναι πλέον σαφές ότι η Τουρκία έχει πάρει συγκεκριμένο δρόμο και είναι δύσκολο να αλλάξει.
Ο στόχος του Ερντογάν είναι να μετατρέψει την Τουρκία σε ένα Σουνιτικό Ιράν. Το Ιράν ανήκει στο Σιιτικό κόσμο των Μουσουλμάνων, η Τουρκία ανήκει στους Σουνίτες κατά πλειοψηφία, οπότε ο στόχος του Ερντογάν είναι να κάνει την Τουρκία ένα Σουνιτικό Ιράν.
Όσο για τη δράση της Τουρκίας στην Λιβύη, μπορεί να αποδειχτεί σε παράγοντα επιτυχίας της Τουρκίας, ή στην αχίλλειο πτέρνα της.

Η Τουρκία είναι απομονωμένη από τα κράτη της περιοχής όπως την μισή Λιβύη, την Αίγυπτο, το Ισραήλ, τα Η.Α.Ε και την Σαουδική Αραβία αλλά απομονωμένη από τους μεγάλους ηγέτες του πλανήτη δεν είναι. Ο Ερντογάν μιλά απευθείας και αρκετά συχνά με Τράμπ και με Πούτιν, κάτι που δεν συμβαίνει με εμάς και όχι μόνο με τον παρόντα πρωθυπουργό της χώρας αλλά με όλους του πρωθυπουργούς.

Η Τουρκία αυτή τη στιγμή το τελευταίο πράγμα που την ενδιαφέρει είναι η ευρωπαϊκής της πορεία. Άλλα πράγματα την ενδιαφέρουν όπως τι γίνεται στο τέμενος Αλ-Ακσά στην Ιερουσαλήμ, τι γίνεται με του αδελφούς Μουσουλμάνους στην Αίγυπτο, τι γίνεται στο Σουδάν, τι γίνεται στην Τυνησία, το τι γίνεται στην Ε.Ε. της είναι παντελώς αδιάφορο.

Μετά τα γεγονότα του Μαρτίου, του τριήμερου της Καθαράς Δευτέρας, όπου έσπασε η προσπάθεια της Τουρκίας να περάσει στην Ελλάδα κάποιες δεκάδες χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες το πρόβλημα των πιέσεων της Τουρκίας με μοχλό το προσφυγικό μεταναστευτικό έχει περιοριστεί σε πολύ μεγάλο βαθμό για την Ευρώπη, η οποία πριν το Φεβρουάριο έτρεμε στην ιδέα επαναλήψεως περιστατικών σαν και αυτό που έγιναν το 2005.

Κάθε άλλο παρά αποδυναμωμένοι στρατιωτικά είμαστε. Ο λόγος που η Τουρκία ενοχλείται μαζί μας, είναι γιατί αντιλαμβάνεται ότι αποτελούμε το μοναδικό πραγματικό εμπόδιο στα σχέδιά της, στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσόγειου, λόγω ισχυρού στρατού και γειτνιάσεως με την Τουρκία.»

Ακούστε την συνέντευξη:

Ακούστε ολόκληρη την εκπομπή: