«Έχουμε υπό τη δικαιοδοσία μας πενήντα έξι Δήμους, τρεις Περιφέρειες και πάνω από διακόσια νομικά πρόσωπα. Είμαστε από τις μεγαλύτερες Αποκεντρωμένες της χώρας.

Ως υπηρεσιακός παράγοντας και νομικός που είμαι, σέβομαι την Τοπική Αυτοδιοίκηση, το συνταγματικό πλαίσιο μέσα στο οποίο λειτουργεί και είμαι πολύ χαρούμενος όταν το κράτος επεμβαίνει ελάχιστα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και αυτό μόνο όταν κρίνεται ως απολύτως απαραίτητο. Υπάρχουν πράγματα τα οποία η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να τα αντιμετωπίζει μόνης της με διαβούλευση και ομαδικότητα.

Υπάρχουν Δήμοι ο οποίοι λειτουργούν άψογα και που σπάνια μας απασχολούν γιατί υπάρχει συναίνεση και ομαδικότητα. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι προσφυγές και οι ενστάσεις που απασχολούν την Αποκεντρωμένη είναι ελάχιστες. Σε πολλούς όμως Δήμους αυτό δεν συμβαίνει και σχεδόν κάθε εβδομάδα μας στέλνουν προσφυγές, εντάσεις και εξώδικα. Αυτό και εγώ, και οι συνάδελφοι μου, το παρατηρούμε χρόνια σε κάποιους Δήμους και διαχρονικά έχουμε καταλάβει ποιοι Δήμοι αντιμετωπίζουν προβλήματα. Η Ζάκυνθος είναι σίγουρα ένας από τους Δήμους όπου δημιουργούνται ζητήματα σχετικά συχνά.

Είναι μείζον θέμα όταν ένας Δήμαρχος λέει ότι δεν θα ξαναπάω στο Δημοτικό Συμβούλιο. Όταν εκτίθεσαι στο κόσμο ως υποψήφιος Δήμαρχος έχεις την αίσθηση των υποχρεώσεων και των δεσμεύσεων που έχεις. Είναι σαν να λέει ο Πρωθυπουργός ότι δεν πάει στη Βουλή και αντ’ αυτού θα τον αντικαθιστά ένας Υπουργός. Πρέπει να καταλάβουμε ότι ο Δήμαρχος αποτελεί το κεντρικό πρόσωπο διακυβέρνησης ενός Δήμου. Είναι πολιτικός και διοικητικός προϊστάμενος του μηχανισμού του Δήμου. Μαζί με την παράταξη του καθορίζει την πορεία του Δήμου. Γενικά ο ρόλος του είναι επιτελικός, δίνει κατευθύνσεις για τη δράση των Δημοτικών Υπηρεσιών και για την υλοποίηση του προγράμματος της Δημοτικής Αρχής. Είναι ταυτόχρονα και προϊστάμενος των υπηρεσιών του Δήμου, που διοικούνται με την βοήθεια ενός Γενικού Γραμματέα. Υπάρχουν Δήμαρχοι που αποκεντρώνουν και άλλοι που είναι πιο συγκεντρωτικοί.

Δεν είναι δόκιμο και δεν είναι σωστό να μην μετέχει ένας Δήμαρχος στα Δημοτικά Συμβούλια. Στο Δημοτικό Συμβούλιο ο Δήμαρχος μπορεί να δεχτεί ερωτήματα από την αντιπολίτευση και να γίνει εποικοδομητικός διάλογος. Σίγουρα στα Δημοτικά Συμβούλια υπάρχουν συγκρούσεις αντεγκλήσεις και εντάσεις. Υπάρχουν Δήμοι όπου τα συμβούλια κρατάνε ώρες. Αυτά γίνονται και είναι συνηθισμένα. Σε κάθε περίπτωση η προαναγγελία ενός Δημάρχου ότι δεν θα μετέχει στα Δημοτικά Συμβούλια, δεν είναι συνήθης. Χωρίς τον Δήμαρχο παρόντα υπάρχει θέμα. Μάλιστα, θεσμικά ούτε και ο νομοθέτης πρόβλεψε τέτοια περίπτωση γιατί δεν υπάρχει θέμα λογικής. Αντίθετα υπάρχει πρόβλεψη για τους Δημοτικούς Συμβούλους και σωστά, γιατί οι Δημοτικοί Σύμβουλοι ψηφίζουν ενώ ο Δήμαρχος όχι. Για παράδειγμα, αν ένας Δημοτικός Σύμβουλος απουσιάζει αδικαιολόγητα συνεχόμενα πάνω από τρεις φορές, πράγμα που σημαίνει ότι δεν ασκεί τα καθήκοντα του, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου είναι υποχρεωμένος να έρχεται σε μένα και να ζητάει να κινηθεί η διαδικασία, αλλιώς έχει διοικητικές ευθύνες ο ίδιος. Είναι υποχρεωμένος να το κάνει γιατί είναι κάτι σοβαρό και διακινδυνεύει η λειτουργία του Δήμου όταν αυτό συμβαίνει με περισσότερους από έναν. Υπάρχουν επιπτώσεις γιατί οι Δημοτικοί σύμβουλοι ψηφίζουν, υπάρχουν θέματα απαρτίας και δημιουργείται ένας κλυδωνισμός στη λειτουργία του Δήμου. Ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου είναι επίσης υποχρεωμένος να στέλνει πρόσκληση τον Δήμαρχο για τα Δημοτικά Συμβούλια, αλλά ο Δήμαρχος είναι δικό του θέμα αν θα πάει ή αν θα στείλει κάποιον αντιδήμαρχο.

Δεν μου έχει τύχει ποτέ κάτι ανάλογο, Δήμαρχος να προαναγγέλλει την αποχή του από τα Δημοτικά Συμβούλια. Αυτό είναι στα πλαίσια του πολιτικού ρόλου του Δημάρχου. Η παρουσία του Δημάρχου στα Δημοτικά Συμβούλια είναι σαφέστατα απαραίτητη. Απριόρι δεν μπορεί να λέει ο Δήμαρχος ότι για τα επόμενα χρόνια της θητείας μου δεν θα συμμετέχω στις συνεδριάσεις. Δεν είναι δόκιμο, δεν είναι σωστό και δεν το έχω αντιμετωπίσει ποτέ.

Η απουσία του Δημάρχου από τα Δημοτικά Συμβούλια ενέχει και κινδύνους. Μπορεί κάποιος δημοτικός σύμβουλος από την πλειοψηφία ή την μειοψηφία να ζητήσει διευκρινήσεις για ένα θέμα. Αν δεν δοθούν αξιόπιστες απαντήσεις, σαφείς εξηγήσεις από τον εκπρόσωπο του Δήμου, μπορεί να υπάρξει πλάνη και μπορεί να παρασυρθεί το Δημοτικό Συμβούλιο. Μπορεί να υπάρξουν λανθασμένες αποφάσεις οι οποίες θα δημιουργήσουν ζητήματα.
Εδώ είναι η ευθύνη του Δημάρχου, όταν έρχεται να εκτελέσει τις αποφάσεις. Αν δεν έχουν δοθεί, στο όποιο συλλογικό όργανο, σαφείς εξηγήσεις, μπορεί να παρθούν λανθασμένες αποφάσεις, τις οποίες όμως ο Δήμαρχος, είναι υποχρεωμένος να εκτελέσει, ακόμα και αν δεν συμφωνεί με αυτές. Φανταστείτε να έχει οδηγηθεί σε λάθος απόφαση το Δημοτικό Συμβούλιο και ο Δήμαρχος παρότι έχει διαφορετική άποψη, να πρέπει να την εφαρμόσει. Τι θα κάνει σε αυτή την περίπτωση; Αν δεν την εφαρμόσει είναι σοβαρή πειθαρχική παράβαση καθήκοντος. Για αυτό και είναι σοβαρός ο ρόλος του Δημάρχου. Για αυτό και θεσμικά ο νομοθέτης έβαλε τον Δήμαρχο να παρίσταται στο Δημοτικό Συμβούλιο, για να δίνει εξηγήσεις και να υπόκεινται ουσιαστικά σε έναν έλεγχο.

Αν, για παράδειγμα, δεν είναι στη συνεδρίαση ο Δήμαρχος για να δώσει διευκρινίσεις και ο Αναπληρωτής Δήμαρχος δεν κατέχει καλά το θέμα που συζητείται, επειδή δεν είναι της αρμοδιότητάς του και έτσι το σώμα δεν λάβει τη σωστή πληροφόρηση, τότε ενδέχεται να παραπλανηθεί το Δημοτικό Συμβούλιο και να λάβει μια λανθασμένη απόφαση, την οποία ο Δήμαρχος είναι υποχρεωμένος να εκτελέσει.

Η εκούσια απουσία του Δημάρχου από τα Δημοτικά Συμβούλια είναι στη σφαίρα της πολιτικής διάστασης. Διοικητικά δεν υπάρχει κάποια επίπτωση για τον ίδιο. Η επίπτωση έρχεται όταν δεν εφαρμόζει τις αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου και των υπολοίπων συλλογικών οργάνων.

Ελπίζω η απόφαση του Δημάρχου, να μην είναι παρών στις συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, να πάρθηκε εν θερμώ και να ανακαλέσει. Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση από όλους, Δήμαρχο και Αντιπολίτευση, τότε είναι βέβαιο ότι θα υπάρξει κλυδωνισμός της λειτουργίας του Δήμου Ζακύνθου. Αυτή η στάση είναι ένα ζήτημα πρωτόγνωρο το οποίο δεν έχουμε ξαναζήσει και θα πρέπει να εξεταστεί στην πορεία από εμάς.

Ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου πρέπει να εξαντλήσει όλες τις δυνατότητες που έχει για να πραγματοποιούνται οι συνεδριάσεις του σώματος. Πρέπει να προσκαλεί τους Δημοτικούς Συμβούλους. Όταν για δύο συνεχόμενες προσπάθειες δεν σχηματίζεται απαρτία στην τρίτη κατά σειρά προσπάθεια, το σώμα συνεδριάζει με τον ένα τρίτο των Συμβούλων. Βέβαια, από αυτές τις αλυσιδωτές αντιδράσεις, σίγουρα προκαλείται κλυδωνισμός και σε αυτή την περίπτωση αφού διαταράσσεται η λειτουργία του Δήμου, δημιουργείται ίσως ένα ζήτημα τυχόν ευθυνών. Αν για παράδειγμα δεν ολοκληρωθεί η διαδικασία έγκρισης του προϋπολογισμού υπάρχουν μεγάλες παρενέργειες, ποινικές και αστικές ευθύνες.

Έχουμε δεχτεί αναφορές για μη εφαρμογή αποφάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου Ζακύνθου και έχουν δοθεί εξηγήσεις. Σε κάθε περίπτωση η μη εκτέλεση των αποφάσεων είναι κάτι που εύκολα φαίνεται. Όλα αυτά βέβαια είναι ελεγκτέα αφού μπορεί κάποιος να προσφύγει και στην Αρχή Διαφάνειας για να γίνει έλεγχος σε διάφορα επίπεδα.

Το Λιμεναρχείο Ζακύνθου επέβαλε στον Δήμο πρόστιμα λόγω μη ναυαγοσωστικής κάλυψης των παραλιών της Ζακύνθου το περασμένο καλοκαίρι. Ο Δήμος Ζακύνθου με την δυνατότητα που του δίνει ο νόμος, έχει κάνει ενδικοφανή προσφυγή σε εμάς για να απαλλαγεί από τα πρόστιμα αυτά. Εμείς θα ελέγξουμε αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις, αν δηλαδή έχουν κινηθεί οι διαδικασίες σύναψης δημόσιας σύμβασης. Αν από τον Δήμο κινήθηκε η διαδικασία αλλά για οποιαδήποτε λόγο χωρίς ευθύνη του Δήμου δεν τελεσφόρησαν, αν δηλαδή κηρύχθηκαν άγονοι οι διαγωνισμοί, ή οι υποθέσεις πήγαν στα δικαστήρια και έμειναν πίσω, τότε ο Δήμος απαλλάσσεται από τα πρόστιμα. Εμείς αυτό θα κρίνουμε και ανάλογα θα απαλλάξουμε τον Δήμο από τα πρόστιμα αυτά ή όχι. Η υπόθεση του Δήμου Ζακύνθου είναι ακόμα σε διερεύνηση. Έχουμε τέσσερις-πέντε τέτοιες προσφυγές. Αν ο Δήμος δεν έκανε τις προβλεπόμενες από το νόμο διαδικασίες τα πρόστιμα θα επιβληθούν. Κατόπιν της δικής μας απόφασής ο Δήμος έχει το δικαίωμα να προσφύγει στο Διοικητικό Πρωτοδικείο, αλλά δεν νομίζω ότι το Πρωτοδικείο θα κάνει κάτι διαφορετικό από αυτό που θα κάνουμε εμείς. Εμείς θα κρίνουμε αν καλόπιστα ο Δήμος έκανε όλες τις ενέργειες και για κάποιο λόγο ατυχώς δεν ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες με αποτέλεσμα να μείνουν ακάλυπτες οι παραλίες. Αυτό που εξετάζουμε εμείς αφορά τα πρόστιμα και όχι τυχόν άλλες ευθύνες. Για παράδειγμα, οι πνιγμοί θα εξεταστούν από δικαστική κρίση.»